Resort rodziny odpiera zarzuty Marka Michalaka, rzecznika praw dziecka, który uważa, że brak objęcia wyższym kryterium dochodowym przy ubieganiu się o wsparcie z programu 500+ dzieci z lekkim stopniem niepełnosprawności stanowi ich dyskryminację.
Co do zasady świadczenie wychowawcze na pierwsze dziecko w rodzinie jest uzależnione od progu, który wynosi 800 zł lub 1200 zł, gdy w rodzinie wychowuje się dziecko z dysfunkcją zdrowotną. Tyle tylko, że przyjęta w art. 2 pkt 9 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195) definicja niepełnosprawnego dziecka zakłada, że jest nim takie, które ma orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o umiarkowanym bądź znacznym jej stopniu. To oznacza, że gdy dziecko po skończeniu 16 lat (do tego czasu jest wydawane orzeczenie o niepełnosprawności bez stopnia) zostanie zaliczone do lekkiego poziomu dysfunkcji, gmina sprawdzi dochody rodziny w oparciu o próg 800 zł i w konsekwencji może nie otrzymać na nie 500 zł wsparcia.
Zdaniem RPD odmienne traktowanie małoletnich z lekką dysfunkcją w ramach całej grupy niepełnosprawnych dzieci jest niedopuszczalne i niezgodne z zasadą równości. Stanowi też naruszenie społecznego poczucia sprawiedliwości. Marek Michalak podkreśla, że wychowywanie dziecka z lekką niepełnosprawnością powoduje poważne obciążenia finansowe dla rodziny.
– Są one związane przede wszystkim z ponoszeniem kosztów jego leczenia i rehabilitacji, wyposażenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze – wylicza.
Z tymi zastrzeżeniami nie zgadza się Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Resort informuje, że zasada sprowadzająca się do tego, że rodzinom z dziećmi zaliczonymi do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności udziela się wsparcia przy wyższym kryterium dochodowym obowiązuje od 2004 r. w systemie świadczeń rodzinnych. To rozwiązanie powielone zostało również w przypadku ustawy o pieczy zastępczej, która przewiduje wypłatę opiekunom wyższego świadczenia, gdy dziecko ma inny niż lekki poziom dysfunkcji zdrowotnej. Ministerstwo podkreśla, że przyjęcie takiego sposobu przyznawania pomocy finansowej było oparte na tym, że rodzina wychowująca dziecko z co najmniej umiarkowaną niepełnosprawnością ponosi zwiększone koszty jego utrzymania. Do tej pory nie było to kwestionowane.
500+ wolne od egzekucji komorniczej
Wpływające na konto bankowe świadczenie wychowawcze nie będzie już zagrożone zajęciem przez komornika. To efekt obowiązującej od 20 sierpnia ustawy z 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1177). Świadczenia z programu 500+ oraz inne zwolnione z egzekucji formy wsparcia, np. zasiłki na dzieci będą trafiać na wyodrębnione rachunki rodzinne, do których komornik nie będzie miał dostępu.