Czy opłaca się zatrudnić żonę w firmie? Zobacz, jakie zapłacisz składki do ZUS

Prawo zezwala przedsiębiorcy zatrudniać członków rodziny w firmie - krewny zatrudniony na podstawie umowy o pracę lub pomagający w firmie bez zawarcia jakiejkolwiek umowy jest traktowany jako osoba współpracująca przy prowadzeniu działalności gospodarczej, o ile pozostaje w jednym gospodarstwie domowym z przedsiębiorcą. ZUS za osoby współpracujące z przedsiębiorcą przy prowadzeniu firmy uważa dokładnie:

• współmałżonka,
• dzieci - własne, przysposobione i dzieci współmałżonka,
• rodziców,
• macochę lub ojczyma,
• osoby przysposabiające.

Za osoby współpracujące nie uznaje się więc innych osób spokrewnionych z przedsiębiorcą, jak brat i siostra, którzy zatrudnieni w firmie będą traktowani jak inni pracownicy.

Jakie składki do ZUS za współpracownika

Przedsiębiorca ma obowiązek zgłosić osobę współpracującą do ZUS do ubezpieczenia społecznego w ciągu 7 dni od momentu, w którym żona czy dzieci rozpoczęły pracę w firmie.

Osoba współpracująca, zatrudniona na podstawie umowy o pracę lub pomagająca nieodpłatnie, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemi i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jedynie ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Wysokość tych składek jest taka sama jak w przypadku samego przedsiębiorcy (opłacającego składki na zasadach ogólnych) - podstawa naliczania składek na ubezpieczenie społeczne nie może być niższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek. W 2016 roku ta najniższa kwota to 2 433 zł (60 proc. z 4 055 zł, czyli prognozowanego miesięcznego wynagrodzenia).

Od stycznia do grudnia 2016 roku składka na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących nie może być więc niższa niż:

• 474,92 zł (19,52 proc.) - na ubezpieczenie emerytalne
• 194,64 zł (8 proc.) - na ubezpieczenia rentowe
• 59,61 zł (2,45 proc.) - na ubezpieczenie chorobowe
• 43,79 zł (1,80 proc.) na ubezpieczenie wypadkowe.

Z kolei podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi kwota nie niższa niż 3210,60 zł (75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2015 roku, czyli 4280,39 zł). Składka zdrowotna w 2016 roku dla osoby współpracującej nie może być więc niższa niż 288,95 zł (9,00 proc. podstawy wymiaru)

Umowa zlecenie w członkiem rodziny

Natomiast w przypadku, gdy przedsiębiorca zawarł z żoną czy dzieckiem umowę zlecenia, to fakt pokrewieństwa jest w tym wypadku bez znaczenia - składki do ZUS są opłacane tak jak w przypadku innych zleceniobiorców.

Zleceniobiorca podlega więc obowiązkowo ubezpieczeniu: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Tylko jeśli zleceniobiorca ma inny tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń - na przykład z umowy o pracę w innej firmie osiąga dochód w kwocie co najmniej płacy minimalnej - firma musi opłacać tylko ubezpieczenie zdrowotne.

Składek do ZUS nie trzeba również opłacać za członka rodziny posiadającego status ucznia lub studenta, który nie ma jeszcze ukończonych 26 lat.

Zarówno za krewnych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, jak i umowę zlecenia nie trzeba natomiast opłacać składek na FŚGP. Prawo zwalnia bowiem przedsiębiorcę z tego obowiązku w przypadku małżonka pracodawcy oraz jego dzieci (własnych, drugiego małżonka i przysposobionych), rodziców, macochy i ojczyma, osób przysposabiających, a także rodzeństwa, wnuków, dziadków, zięcia i synowej, bratowej, szwagierki i szwagra.