USŁUGI Przez wiele lat opiekowałam się moją babcią w domu. Niestety, jej stan zdrowia systematycznie się pogarsza. Obecnie jest już osobą leżącą, wymagającą całodobowej fachowej opieki, której sama nie jestem w stanie jej zapewnić. Wspólnie z babcią uznałyśmy, że najlepszym wyjściem będzie umieszczenie jej w prywatnym ośrodku opiekuńczo--rehabilitacyjnym. Na jakie najważniejsze zapisy umowy z takim ośrodkiem warto zwrócić uwagę, zanim się ją podpisze – pyta pani Agnieszka
Przede wszystkim należy sprawdzić, czy wybrany ośrodek opiekuńczo-rehabilitacyjny spełnia odpowiednie wymogi. Bardzo często już w samej umowie znajduje się oświadczenie placówki o uzyskaniu zezwolenia wojewody na prowadzenie działalności polegającej na zapewnieniu całodobowej opieki osobom w podeszłym wieku, niepełnosprawnym lub przewlekle chorym. Jest również informacja o wpisaniu do rejestru placówek zapewniających taką opiekę. Podawany jest też numer, pod którym wpisana jest dana placówka. Kolejna informacja dotyczy posiadania przez ośrodek umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej wraz z numerem polisy. Warto więc bardzo uważnie zapoznać się z tymi zapisami. Gdyby ich nie było w standardowej umowie przedstawianej przez ośrodek, to trzeba poprosić o udostępnienie dokumentów, które potwierdzą, że spełnia on właściwe standardy.
Niezwykle istotną częścią umowy jest ta, w której określone są usługi, jakie zapewnia ośrodek w ramach uzgodnionej opłaty. Najczęściej wymienia się całodobową opiekę oraz zaspokajanie potrzeb socjalno-bytowych podopiecznego. Warto jednak zwrócić uwagę na szczegółowe obowiązki ośrodka wymienione w dokumencie. Najważniejsze to: zakwaterowanie np. w pokoju jedno- lub dwuosobowym o określonym wyposażeniu, utrzymywanie w nim czystości, zapewnienie określonej liczby posiłków w ciągu dnia, pomoc w ubieraniu się i innych czynnościach, opieka pielęgniarska, podawanie leków, konsultacje lekarza itp. Ponadto w umowie mogą być wymienione dodatkowe usługi, płatne oddzielnie, z których może skorzystać przebywający w ośrodku. Najczęściej chodzi o indywidualny program rehabilitacji, usługi fryzjerskie, zabiegi kosmetyczne itp.
Określane są w niej także wysokość i termin wnoszenia opłat za usługi świadczone przez ośrodek opiekuńczo-rehabilitacyjny. Jeżeli chodzi o stałą opłatę miesięczną, to zwykle mowa jest o wpłacaniu pieniędzy z góry do konkretnego dnia każdego miesiąca, np. pierwszego lub piątego. Ustalona jest również kwota, jaką należy uiścić.
Zwykle w umowie znajduje się zapis, że opłata jest stała i niezależna od tego, czy podopieczny jest obecny w ośrodku. Oznacza to, że trzeba ją uregulować nawet wtedy, gdy np. został przewieziony na jakiś czas do szpitala lub do innej placówki medycznej albo gdy postanowił skorzystać z przepustki i spędzić kilka dni w innym miejscu.
Najczęściej wpłat należy dokonywać na rachunek bankowy ośrodka. Niekiedy jednak zdarza się, że istnieje również możliwość regulowania należności na miejscu, czyli jak to się zwykle określa – do kasy ośrodka.
Trzeba też być przygotowanym na to, że ośrodek opiekuńczo-rehabilitacyjny zastrzega sobie prawo do naliczania odsetek za każdy dzień opóźnienia we wnoszeniu płatności, a także obciążania dodatkową opłatą za każde wystawione w takich przypadkach wezwanie do zapłaty.
Na tym nie koniec. Niektóre umowy mogą zawierać zapisy dopuszczające możliwość zwiększenia przez ośrodek – w wyjątkowych sytuacjach – opłaty miesięcznej z określonych powodów, np. dużego wzrostu cen towarów oraz usług.
Wspomniane miesięczne opłaty za pobyt podopiecznego w placówce nie są jedynymi. Dodatkowo trzeba bowiem m.in. płacić za leki, a także za pampersy (pieluchomajtki) – jeżeli oczywiście osoba przebywająca w ośrodku ich potrzebuje. Umowa może również przewidywać, że w razie potrzeby podopieczny poddawany jest specjalistycznym badaniom laboratoryjnym lub diagnostycznym, za które również trzeba płacić oddzielnie.
Bardzo ważny jest okres obowiązywania umowy. Można ją zawrzeć na czas określony lub nieokreślony. W drugim przypadku należy zwrócić uwagę na uregulowania dotyczące prawa wypowiedzenia. Bardzo często są to dwa tygodnie, ale oczywiście zdarzają się również inne terminy.
Niemal zawsze przewidziana jest też możliwość rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia. Może to nastąpić w przypadku rażącego naruszenia przez którąś ze stron jej postanowień. Zwykle ośrodek zastrzega sobie prawo natychmiastowego zerwania umowy, jeżeli np. dochodzi do znaczących opóźnień w regulowaniu płatności lub gdy podopieczny lekceważy regulamin i zachowuje się w sposób niewłaściwy. Z drugiej strony opiekun finansujący pobyt powinien mieć prawo do natychmiastowego wypowiedzenia umowy, jeżeli ośrodek nie dotrzymuje przyjętych na siebie zobowiązań związanych z jakością usług. Jednak w niektórych umowach może znaleźć się zapis, że najpierw należy zgłosić takie rażące niedociągnięcia na piśmie osobie kierującej placówką. Dopiero gdy takie interwencje nie odnoszą skutku, można rozwiązać umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy trzeba podopiecznego odebrać z ośrodka. Należy to zrobić w ostatnim dniu jej obowiązywania – niezależnie od powodu, z jakiego została zakończona (lub wygasła). Najbliżsi podopiecznego, którzy nie odbiorą go z ośrodka, powinni być przygotowani na to, że za każdy dzień dodatkowego pobytu będą musieli wnieść opłaty z reguły o wiele wyższe od tych, które przewidywała umowa. W niektórych umowach takie podwyższone opłaty są nazywane karami umownymi. Zdarza się też, że ośrodek zastrzega sobie prawo przewiezienia podopiecznego – gdy nie zostanie odebrany – do miejsca zamieszkania tego członka rodziny, który był wymieniony w umowie np. jako finansujący pobyt.
Jednocześnie warto zwrócić uwagę, żeby umowa zawierała zapis przewidujący, że po jej rozwiązaniu lub wygaśnięciu ośrodek zwróci wniesione z góry opłaty miesięczne za niewykorzystany okres pobytu podopiecznego (o ile oczywiście nie istnieją nieuregulowane zaległe płatności).
Podstawa prawna
Art. 22, art. 50, art. 52, art. 57 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 163 ze zm.).