Osoba prowadząca działalność gospodarczą może pracować na rzecz byłego pracodawcy nie tracąc prawa do preferencyjnych zasad podlegania ubezpieczeniu. Przy czym na zleceniu nie może wykonywać takiej samej pracy, jak w czasie zatrudnienia. Tak wynika z interpretacji indywidualnej wydanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Wieloletni pracownik przedsiębiorstwa budowlanego w styczniu 2016 r. założył własną działalność gospodarczą. We wniosku o wydanie interpretacji przepisów wskazał, że jego firma będzie przede wszystkim zajmować się naprawą i konserwacją tzw. wyrobów gotowych. Mężczyzna zwrócił uwagę, że zgodnie z obowiązującymi przepisami ze względu na fakt, że przez ostatnie 60 miesięcy kalendarzowych nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej, przysługuje mu prawo do skorzystania przez 24 miesięcy z preferencyjnych zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym. W takim przypadku składki na ubezpieczenie mogą być opłacane od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie podstawę wymiaru danin dla tych osób stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 555 zł).
Były pracownik we wniosku o wydanie interpretacji wskazał przy tym, że nie prowadził działalności twórczej, artystycznej i nie wykonywał też wolnego zawodu. Powziął jednak wątpliwość, czy faktycznie może skorzystać z preferencyjnego składkowania. Powód? Otóż wcześniej był zatrudniony jako pracownik tzw. ogólnobudowlany na rzecz obecnego swojego klienta.
Aby ZUS miał możliwość oceny rodzaju wykonywanej pracy, prowadzący działalność gospodarczą przedstawił zakres prac wykonywanych na rzecz zatrudniającej go w przeszłości firmy. Wynikało z niego, że co innego robił jako podwładny, a inne prace wykonuje na zleceniu. Kwestia ta jest niezwykle ważna, bowiem praca na rzecz byłego pracodawcy wyklucza możliwość skorzystania z preferencyjnych składek na ZUS. Przy czym zgodnie z art. 18 a ust. 2 pkt 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 121 ze zm.) pod pojęciem byłego pracodawcy należy rozumieć każdego zatrudniającego, na rzecz którego praca była dokonywana przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności. Sprawą istotną jest także to, aby zakres czynności na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, na rzecz którego wykonywana jest działalność, nie pokrywał się z rodzajami obowiązków realizowanych na podstawie umowy o pracę. Przy czym w takiej sytuacji niezwykle ważne jest przede wszystkim wyjaśnienie zwrotu „ czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności”.
Jak zwrócił uwagę ZUS, pod tym pojęciem należy rozumieć czynności powierzone przez pracodawcę i wykonywane przez pracownika. W tym konkretnym przypadku okazało się, że o ile firma byłego pracodawcy prowadziła działalność ogólnobudowlaną, to już działalność gospodarcza zainteresowanego ma inny charakter. Firma zleciła bowiem dawnemu podwładnemu prace polegające na utrzymaniu prawidłowego stanu technicznego maszyn wykorzystywanych na budowie oraz ich naprawę w przypadku ewentualnej awarii.
Na tej podstawie zakład uznał, że stanowisko zainteresowanego jest prawidłowe i dzięki temu może one korzystać z preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne.
Samozatrudnieni muszą pamiętać, że preferencyjne zasady opłacania składek nie dotyczą ubezpieczenia zdrowotnego, które wszystkie osoby prowadzące firmy opłacają od takiej samej podstawy wymiaru, tj. stanowiącego 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (tj. 3210,60 zł od 1 stycznia 2016 r.). Wówczas miesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9 proc. podstawy wymiaru. W tym roku jest to kwota 288,95 zł.
Ważne
W okresie korzystania z ulgi właściciel firmy nie opłaca składki na Fundusz Pracy, jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest niższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W 2016 r. jest to 1850 zł
Decyzja nr WPI /200000/43/ 308/ 2016 oddziału ZUS w Lublinie z 28 kwietnia 2016 r.
