Pracownik posiada orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności wydane przez ZUS na czas nieokreślony. 10 kwietnia 2016 r. dostarczył pracodawcy nowe orzeczenie – o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, wydane 20 marca 2016 r. Według punktu V tego orzeczenia ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 1 lutego 2016 r. (tj. od dnia złożenia wniosku o jego ustalenie). Według jego punktu IV niepełnosprawność istnieje od sierpnia 2005 r. Czy pracodawca może zaliczyć pracownika do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności od 1 lutego 2016 r.?
W opisanej sytuacji pracownik w całym analizowanym okresie jest osobą niepełnosprawną w rozumieniu art. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej: ustawa o rehabilitacji), ponieważ ma orzeczenie potwierdzające w tym okresie jego niepełnosprawność.
W omawianym przypadku orzeczenie późniejsze nie uchyla jednak poprzedniego orzeczenia, albowiem stosownie do ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 23) musiałaby o to zawnioskować osoba, której dotyczy orzeczenie. W obrocie prawnym znajdują się oba orzeczenia, jednak w zakresie, w którym rozstrzygnięcia są tożsame, należy wywodzić skutki z późniejszego (por. decyzja SKO we Wrocławiu z 25 października 2005 r., SKO 4143/28/05).
Zgodnie z art. 2a ust. 2 ustawy o rehabilitacji w przypadku przedstawienia pracodawcy kolejnego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność daną osobę wlicza się do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych od dnia złożenia wniosku o wydanie orzeczenia, jeżeli wynika z niego, że w tym okresie była ona niepełnosprawna, a wniosek został złożony nie później niż dnia następnego po dniu, w którym upłynął termin ważności poprzedniego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność. Ustawodawca posłużył się sformułowaniem „dniu, w którym upłynął termin”, a nie „dniu upływu terminu”. Ma to istotne znaczenie, przepis określa bowiem sposób postępowania pracodawcy w razie otrzymania kolejnego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność. Tak więc musi on rozstrzygnąć o zastosowaniu rozwiązania z art. 2a ust. 2 ustawy, opierając się na zdarzeniu dokonanym, tj. utracie ważności poprzedniego orzeczenia, oraz ustalić, czy wniosek o wydanie kolejnego orzeczenia został złożony nie później niż dzień po tym zdarzeniu.
We wskazanym przypadku ustalenie tych okoliczności nie jest możliwe, a zatem zastosowanie znajdzie art. 2a ust. 3 ustawy o rehabilitacji, zgodnie z którym pracownika wlicza się do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych w okresie do 3 miesięcy poprzedzających dzień przedstawienia pracodawcy kolejnego orzeczenia, jeżeli z jego treści wynika, że w tym okresie osoba ta była niepełnosprawna (por. stanowisko BON z 9 grudnia 2014 r., znak: BON-I-52311-345-3-PM/14). Pracodawca powinien więc traktować pracownika jako osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym w okresie wskazanym na orzeczeniu. ©?
Podstawa prawna
Art. 2a ust. 2 i 3 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.).