Współwłaściciel gospodarstwa rolnego, który przez dłuższy czas przebywa za granicą, nie może być ponownie ubezpieczony w KRUS.
ORZECZENIE
Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił objęcia ubezpieczeniem emerytalno-rentowym żony rolnika. W uzasadnieniu uznał, że ze względu na jej wyjazd za granicę nie uczestniczy w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Dlatego nie może powołać się na art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 50, poz. 291 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem ubezpieczeniem emerytalno-rentowym na swój wniosek są objęte m.in. osoby, które podlegały ubezpieczeniu jako rolnik i zaprzestały prowadzenia działalności rolniczej, nie nabywając prawa do emerytury lub renty z ubezpieczenia, jeżeli podlegały ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 50 kwartałów. Wnioskodawczyni podlegała pełnemu ubezpieczeniu rolniczemu przez okres ponad 70 kwartałów, zaprzestała prowadzenia gospodarstwa rolnego w związku z wyjazdem za granicę i nie nabyła prawa do emerytury lub renty z ubezpieczenia.
Żona rolnika nie zgodziła się z decyzją KRUS i zaskarżyła ją do sądu I instancji. Sąd stwierdził, że wnioskodawczyni nie zaprzestała prowadzenia działalności rolnej. Jego zdaniem, zrezygnowała z pracy w gospodarstwie jedynie czasowo i pozostaje w dalszym ciągu współwłaścicielką gospodarstwa. Sąd I instancji oddalił odwołanie od zaskarżonej decyzji KRUS.
Na skutek apelacji żony rolnika sąd II instancji zmienił zaskarżony wyrok i decyzję prezesa KRUS. W ocenie sądu, wnioskodawczyni może być objęta ubezpieczeniem emerytalno-rentowym na wniosek, ponieważ nie ma wątpliwości, że zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej i nadal przebywa za granicą. Wyrok ten zaskarżył skargą kasacyjną organ rentowy.
Sąd Najwyższy uznał, że nie można definiować czasowego wyjazdu za granicę jako ostatecznego zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej. Tylko bowiem właściciel (posiadacz) gospodarstwa rolnego, który utracił możliwość jego prowadzenia i uzyskiwania tą drogą środków utrzymania, nabywa prawo do objęcia ubezpieczeniem na wniosek, którego celem jest uzupełnienie posiadanego okresu ubezpieczenia dla uzyskania uprawnień do świadczeń przewidzianych ustawą. SN uchylił zaskarżony wyrok i oddalił apelację.
Sygn. akt II UK 361/07