Pracownik był zatrudniony na umowę na czas nieokreślony z miesięcznym terminem wypowiedzenia. Czy doręczenie wypowiedzenia za pomocą faksu jest skuteczne? Od jakiej daty należy liczyć siedmiodniowy termin wniesienia odwołania, gdy wypowiedzenie wysłano faksem, a następnie oryginał listem poleconym?

Doręczenie za pomocą faksu jest skuteczne, ale stanowi naruszenie prawa. Innymi słowy można stwierdzić, że pracownik traci pracę, ale nie będzie miał trudności z wywalczeniem w sądzie pracy przywrócenia do pracy (przy umowie na czas nieokreślony) z powodu wadliwego wypowiedzenia. Wynika to z faktu, że decyzja o zwolnieniu z pracy może być wyrażona przez każde zachowanie, które ujawnia wolę pracodawcy w sposób dostateczny. Nie jest zatem prawidłowy pogląd, który uzależnia wyjawienie takiej decyzji od zachowania szczególnej formy. Prawo nie stawia bowiem w tym zakresie żadnych szczególnych wymagań. Inaczej mówiąc, musi to być zachowanie obiektywnie zrozumiałe i nie pozostawiające wątpliwości co do tego, że zmierza do zwolnienia. Oświadczenie o wypowiedzeniu może być złożone również w sposób dorozumiany - byleby nie były to tylko czynności faktyczne przygotowujące rozwiązanie stosunku pracy, np. wezwanie do rozliczenia się, wydanie świadectwa pracy itp.
Z kolei z art. 61 k.c. wynika, że oświadczenie woli skierowane do drugiej osoby uważa się za złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. W przepisie tym nie chodzi o rzeczywiste zapoznanie się adresata ze skierowanym do niego oświadczeniem, lecz o to, czy mógł on to obiektywnie uczynić. Trzeba przyjąć, że również faks spełnia wskazane warunki - w naszym przypadku umożliwił pracownikowi powzięcie wiadomości o decyzji kierownictwa. Osoba faksująca otrzymuje wydruk, z którego wynika, że oświadczenie zostało wysłane z jej aparatu oraz odebrane przez telefon odbiorcy. Stwarza to równocześnie domniemanie, że oświadczenie doszło do adresata w sposób pozwalający mu zapoznać się z jego treścią. Czym innym jest jednak skuteczne doręczenie pisma informującego, a czym innym złożenie podpisanego wypowiedzenia, który to warunek wynika z art. 30 par. 3 k.p. Przepis ten stanowi, że oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu bez wypowiedzenia umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie. Formę pisemną oceniamy wedle przepisów k.c., które stanowią, że do jej zachowania wystarcza podpisanie dokumentu. W naszym wypadku zatem wypowiedzenie zostało dokonane wadliwie. W prawie pracy jest jednak tak, że nawet wadliwe pod względem formalnym wypowiedzenie jest skuteczne w tym sensie, że podwładny traci pracę. Dopiero w sądzie może żądać ubezskutecznienia wypowiedzenia bądź przywrócenia do pracy. Termin do odwołania liczy się zaś w analizowanej sytuacji od doręczenia faksu.
WNIOSEK
Doręczenie za pomocą faksu jest skuteczne i powoduje rozpoczęcie biegu terminu do wniesienia odwołania od wypowiedzenia, ale stanowi naruszenie prawa.
ADAM MALINOWSKI
radca prawny
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 30 par. 3 oraz art. 264 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).