Powiatowe urzędy pracy mają do dyspozycji szereg instrumentów do walki z bezrobociem, a wiele z nich polega na refundacji części kosztów, jakie firma ponosi zatrudniając pracownika. Kwoty przeznaczone na różne formy pomocy nie są małe - Urząd Pracy m. st. Warszawy w 2015 roku wydał na cel z środków z Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społecznego ponad 27 mln zł, a w tym roku ma zamiar wydać już ponad niż 38,5 mln zł.

Refundacja wynagrodzeń i składek dla osób do 30. roku życia

Zdecydowanie najwięcej pieniędzy warszawski Urząd Pracy przeznaczy w tym roku na nowy program, czyli refundację wynagrodzeń i składek społecznych dla osób do 30. roku życia - zaplanowana kwota to ponad 6,5 mln zł.

Jest to nowa wsparcia, ale - jak mówi Magdalena Fic z Urzędu Pracy m.st. Warszawy - cieszy się dużym zainteresowaniem, a wnioski od stycznia tylko w stolicy złożyło już 200 przedsiębiorców.

Pracodawca może więc aż przez rok otrzymać refundację części kosztów poniesionych na wynagrodzenie oraz składki na ubezpieczenia społeczne za zatrudnienie skierowanego przez urząd pracy bezrobotnego do 30 roku życia. Dokładnie chodzi o zwrot w wysokości najniższego wynagrodzenia (w 2016 roku jest to 1850 złotych), ale w zamian przez kolejnych 12 miesięcy firma ma obowiązek nadal zatrudniać takiego pracownika, ale już ze swoich środków - za to z dostępem do Krajowego Funduszu Szkoleniowego i pieniędzy na podnoszenie kwalifikacji zatrudnionych. Łączny okres zatrudnienia bezrobotnego do 30 roku życia wynosi zatem 24 miesiące.

Bon zatrudnieniowy dla osób do 30. roku życia

Także w tym roku pracodawca przyjmujący do firmy młodego bezrobotnego może skorzystać z bonu zatrudnieniowego. Warszawski UP w 2015 roku przyznał tą formę pomocy na kwotę niemal 289 tys zł, a w 2016 roku ma do dyspozycji 1 mln zł.

W tym wypadku jednak to bezrobotny, który posiada bon zatrudnieniowy zgłasza się do pracodawcy. Jeżeli firma zadeklaruje, że zatrudni go na 18 miesięcy, to urząd pracy zwróci mu część kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne do wysokości zasiłku dla bezrobotnych, ale tylko przez okres pierwszych 12 miesięcy zatrudnienia. Wysokość zasiłku dla bezrobotnych do 31 maja 2016 roku wynosi 831,10 zł w pierwszych 3 miesiącach prawa do świadczenia, w kolejnych miesiącach - 652,60 zł.

Przy czym pracodawca jest zobowiązany do dalszego zatrudnienia danej osoby przez okres 6 miesięcy po zakończeniu okresu refundacji.

Refundacja ZUS dla osób do 30. roku życia

Dla pracodawców zatrudniających bezrobotnych przed 30. rokiem życia ustawodawca przewidział również refundację składek ZUS, jednak - przynajmniej w warszawskim urzędzie pracy - nie było zainteresowania tą formą pomocy. Warszawski UP na ten cel przeznaczył w 2016 roku zaledwie 10 tys zł.

Pomoc dotyczy tylko młodych bezrobotnych, którzy podejmują zatrudnienie po raz pierwszy w życiu. Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne przysługuje przez okres do 12 miesięcy w kwocie nie wyższej niż połowa minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie za każdego zatrudnionego bezrobotnego

Po roku pracodawca musi jeszcze zatrudniać bezrobotnego przez kolejne 6 miesięcy.

Refundacje składek na ubezpieczenie społeczne dla wszystkich bezrobotnych

Większym zainteresowaniem w warszawskim UP cieszyła się refundacja składek na ubezpieczenie społeczne od wynagrodzeń bezrobotnych bez względu na wiek. W 2015 roku na ten cel przeznaczono nieco ponad 11,4 tys zł, a w 2016 roku w planach jest wydanie 25 tys zł.

Refundacja ma charakter jednorazowy i rozpoczyna się dopiero po 12 miesiącach zatrudniania bezrobotnego w pełnym wymiarze czasu pracy. Jeśli bezrobotny po roku nadal pracuje w firmie, pracodawca może ubiegać się o zwrot kosztów, ale tylko do wysokości 300 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli 5 550 zł.

Wyposażenie stanowiska pracy

Pracodawca może też liczyć na refundację kosztów, jeśli zatrudni na stworzonym lub przystosowanym przez firmę stanowisku pracy bezrobotnego przez okres 24 miesięcy.

Powiatowy urząd pracy zwróci przedsiębiorcy w tym wypadku koszty wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy w wysokości określonej w umowie, nieprzekraczającej 6-krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce rynkowej, czyli nie więcej niż niemal 25 tysięcy złotych (5 x 4137,45 zł przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce rynkowej podanego przez GUS = 24 824,7).

Warszawski urząd przeznaczył na tą formę wsparcia prawie 3 mln zł w 2015 roku, a plan na 2016 rok to 2 384 zł.

Prace interwencyjne

Pracodawca może też, po podpisaniu ze starostą, zatrudnić bezrobotną osobę do prac interwencyjnych. W warszawskim Urzędzie pracy w 2015 roku przeznaczono ponad 1,1 miliona złotych, a w 2016 roku będzie to już 1,5 miliona złotych. Pracodawca odzyska w tym wypadku wypłacone mu wynagrodzenia, nagrody oraz potrącone od nich składki. Wysokość pomocy jest uzależniona od rodzaju umowy i długości zatrudnienia.

Na prace interwencyjne na nie dłużej niż sześć miesięcy można zatrudnić osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy. W przypadku pracy na co najmniej pół etatu starosta zwróci maksymalnie połowę minimalnego wynagrodzenia (czyli 925 złotych, bowiem minimalne wynagrodzenie w 2016 roku wynosi 1850 złotych) i składki na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia za każdą osobę bezrobotną. Jeśli jest to pełen wymiar czasu pracy wysokość refundacji nie może przekroczyć kwoty ustalonej jako iloczyn liczby zatrudnionych w miesiącu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy oraz kwoty zasiłku dla bezrobotnych, obowiązującej w ostatnim dniu zatrudnienia każdego rozliczanego miesiąca i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia.

Do prac interwencyjnych można zatrudnić osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy także na okres do 12 miesięcy na całym etacie. W tym wypadku refundacja obejmuje koszty zatrudnienia bezrobotnego za co drugi miesiąc, ale nie może przekroczyć kwoty minimalnego wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia za każdego bezrobotnego.

Na okres do 12 miesięcy można zatrudnić też bezrobotnych do 25. roku życia, osoby długotrwale bezrobotne albo po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego oraz kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, bezrobotnych niepełnosprawnych oraz osoby, które po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia. Wysokość refundacji nie może przekroczyć kwoty zasiłku dla bezrobotnych, obowiązującej w ostatnim dniu każdego rozliczanego miesiąca i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia.

Te same grupy bezrobotnych można zatrudnić do prac interwencyjnych na okres do 18 miesięcy. Refundacja dotyczy kosztów poniesionych na bezrobotnego za co drugi miesiąc, ale nie może być niższa niż wynagrodzenie minimalne i zapłacone od niego składki na ubezpieczenie społeczne.

Bezrobotnego powyżej 50. roku życia można też zatrudnić na dłuższy okres. Przy zatrudnieniu do 24 miesięcy wysokość refundacji nie może przekroczyć kwoty zasiłku dla bezrobotnych, obowiązującej w ostatnim dniu każdego rozliczanego miesiąca i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia. Natomiast przy okresie do 48 miesięcy refundacja jest przyznawana za co drugi miesiąc zatrudnienia. Ponadto, gdy bezrobotny spełni warunki do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego, zwrot sięga 80 proc. minimalnego wynagrodzenia i składek - w innym wypadku tylko 50 proc.

Jeżeli bezpośrednio po zakończeniu prac interwencyjnych, trwających co najmniej 6 miesięcy, pracodawca zatrudni bezrobotnego na kolejne 6 miesięcy, a potem zatrudni go na etat, urząd pracy będzie mógł przyznać firmie jednorazową refundację wynagrodzenia w wysokości uprzednio uzgodnionej, nie wyższej jednak niż 150 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce rynkowej, czyli 6 206,175 zł (150 proc. x 4137,45 zł., czyli przeciętne wynagrodzenia podane przez GUS).