Do końca tygodnia potrwają konsultacje projektu ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.
Na podstawie tej ustawy gminy będą wypłacać rodzicom świadczenie wychowawcze w wysokości 500 zł na drugie i kolejne dziecko bez kryterium dochodowego, a tym o dochodach nieprzekraczających 800 zł lub 1200 zł również na pierwszego potomka.
Zarówno na pierwszym etapie zakończonych już uzgodnień międzyresortowych, jak i tych obecnych, w których biorą udział partnerzy społeczni, samorządy i zainteresowane tym osoby, duże kontrowersje budzą zwłaszcza dwie kwestie.
Pierwsza z nich to wprowadzanie lub nie dodatkowego kryterium, które ograniczałoby dostęp do świadczenia wychowawczego osobom o najwyższych dochodach. Drugim spornym problemem jest przewidziane w projekcie wyłączenie 500 zł z kategorii dochodów przy ubieganiu się o inne świadczenia, np. zasiłki rodzinne, z pomocy społecznej czy dodatki mieszkaniowe. Przeciwnicy tego rozwiązania argumentują, że kumulacja różnych form wsparcia będzie zniechęcać do podejmowania pracy i doprowadzi do tego, że wiele rodzin będzie się utrzymywać z takiego źródła dochodu.
– Docierają do nas zastrzeżenia w tej sprawie i będziemy je mieć na uwadze – podkreśla Bartosz Marczuk, wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej. Dodaje, że zgodnie z harmonogramem projekt na początku lutego powinien trafić na posiedzenie rządu, a wypłata świadczeń ma ruszyć od kwietnia 2016 r.
Autor stanowiska do projektu Najważniejsze uwagi, zastrzeżenia i propozycje zmian w projekcie Informacja Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej
Ministerstwo Finansów Wprowadzenie drugiego kryterium dochodowego, tak aby 500 zł nie otrzymywały zamożne rodziny.Przyznawanie gminom dotacji na obsługę zadania w wysokości 30 zł za decyzję zamiast 2 proc. z pieniędzy przeznaczonych na wypłatę świadczenia wychowawczego. Górne kryterium nie jest zasadne, ponieważ oszczędności z tego tytułu przy progu wynoszącym np. 5 tys. zł wyniosłyby 81 mln zł, czyli prawie tyle samo co koszty administracyjne związane z weryfikacją wniosków pochodzących od 2,7 mln rodzin (koszt ok. 76 mln zł).Gminy otrzymają 2 proc. dotacji, co jest kwotą zabezpieczającą wydatki na obsługę nowego świadczenia.
MinisterstwoRozwoju Potrzeba uporządkowania całego systemu świadczeń kierowanych do rodzin.Zrezygnowanie z wymogu tworzenia odrębnej komórki organizacyjnej w gminie, która zajmie się obsługą 500 zł. Projekt nie wprowadza żadnych zmian w zakresie zasad przyznawania innych świadczeń.Gminy nie będą miały obowiązku wydzielania odrębnych struktur do wypłaty nowej formy wsparcia.
Ministerstwo Sprawiedliwości Przekazywanie 500 zł na osobne konto bankowe i możliwość wydawania ich na wybrane produkty przeznaczone dla dzieci, np. ubrania, kosmetyki, żywność. Rodzic powinien otrzymywać wsparcie w formie pieniężnej, bo najlepiej wie, na jakie potrzeby rodziny należy je przeznaczyć. Ewentualnemu arnotrawieniu środków ma zapobiegać wywiad środowiskowy i możliwość przyznania świadczenia w formie rzeczowej.
Rządowe Centrum Legislacji Doprecyzowanie definicji pierwszego dziecka, aby nie wykluczała z możliwości ubiegania się o wsparcie rodzin z jednym potomkiem. Pierwszym dzieckiem w rodzinie będzie jedyne lub najstarsze, które nie skończyło 18 lat. Gdy będzie to dotyczyć wieloraczków, rodzic sam wskaże, które z nich będzie uznane za pierwszego potomka.
Rzecznik praw dziecka Świadczenie wychowawcze bez kryterium dochodowego już na pierwsze dziecko.Umożliwienie uzyskiwania świadczenia na dziecko, które ma 18 lat i dalej się uczy.Wypłacanie 500 zł na młodsze dziecko, w sytuacji gdy z racji skończenia przez starszego 18 lat staje się pierwszym dzieckiem. Przyznawanie świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko zwiększyłoby koszty dla budżetu państwa o 19 mld zł, a celem rządowego programu jest zachęcanie rodzin do posiadania więcej niż jednego dziecka. Wypłacanie 500 zł na pełnoletnich potomków również zwiększy koszty ustawy. Rodzice mogą natomiast wliczać dziecko powyżej 18 lat do rodziny, co obniży dochód w przeliczeniu na jednego jej członka i ułatwi uzyskanie wsparcia na młodsze (pierwsze).
Konfederacja Lewiatan Przyznawanie świadczenia wychowawczego nie na drugie, ale dopiero trzecie i kolejne dziecko (bez kryterium dochodowego).Włączenie 500 zł do grupy świadczeń rodzinnych, co pozwoli na obniżenie kosztów administracyjnych jego przyznawania.Wliczanie nowej formy wsparcia do dochodu na potrzeby przyznawania pomocy społecznej. Ze względu na to, że 53 proc. rodzin ma tylko jedno dziecko, 500 zł ma wspierać ich w podejmowaniu decyzji o posiadaniu większej liczby dzieci i tym samym prowadzić do upowszechnienia modelu rodziny 2 +2 oraz 2 + 3.
BCC Uwzględnienie górnej granicy kryterium dochodowego przy drugim i kolejnym dziecku. Przeznaczenie zaoszczędzonych w ten sposób środków na rozwój usług opieki i wsparcie powrotu matek na rynek pracy. Wprowadzanie kolejnego kryterium zwiększy koszty obsługi poprzez konieczność weryfikacji wniosków pod kątem wysokości dochodu od 2,7 mln rodzin.
Forum Związków Zawodowych Rozważenie progu dochodowego przy drugim i kolejnym dziecku.Przyznawanie 500 zł na dziecko, które skończy 18 lat. Wprowadzenie drugiego progu nie znajduje uzasadnienia ze względu na niewielkie oszczędności w porównaniu z kosztami.
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców Nieuwzględnianie 500 zł jako dochodu przy ubieganiu się o inne świadczenia będzie prowadzić do kumulacji wsparcia i obniżać chęć do podejmowania pracy.Zorganizowanie uporządkowanego i spójnego systemu wspierania rodzin. Rządowy program ma wspierać rodziny, a nie dezaktywizować je zawodowo.