Przepisy nie określają wzoru wniosku, który musi złożyć rolnik otrzymujący świadczenie za opiekę, aby jego składki nie były dalej odprowadzane do ZUS.
Od początku tego miesiąca rolnicy, ich małżonkowie oraz domownicy mogą po uzyskaniu jednego ze świadczeń opiekuńczych wybrać, czy chcą być ubezpieczeni w KRUS czy przejść do systemu powszechnego (ZUS). W związku z tą zmianą Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (MPiPS) przygotowało propozycję procedury współpracy między ośrodkami pomocy społecznej a jednostkami organizacyjnymi KRUS w takich sytuacjach.
Wynika z niej, że gmina po wydaniu decyzji o przyznaniu rolnikowi świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub dla opiekuna, powinna przesłać do kasy zapytanie o dotychczasowy tytuł jego ubezpieczenia wraz z informacją o uzyskaniu przez niego jednej ze wspomnianych form wsparcia. Jednocześnie może powiadomić opiekuna o możliwości wyboru miejsca odprowadzania składek, ale nie ma takiego obowiązku.
Z kolei KRUS po wpłynięciu pisma od gminy ma za zadanie rozstrzygnąć o wyłączeniu rolnika, jego małżonka lub domownika z ubezpieczenia na dotychczasowych zasadach z powodu zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego (lub pracy w nim). Następnie jego rolą jest poinformowanie tych osób, że w ciągu 30 dni od wydania decyzji przyznającej świadczenie mogą złożyć wniosek o objęciu ubezpieczeniem emerytalno-rentowym w KRUS na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 4 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 704 ze zm.), a jeśli się na to nie zdecydują, ich składki emerytalno-rentowe będą odprowadzane do ZUS. O dokonanym przez rolnika wyborze kasa powiadamia gminę. Gdy KRUS wyda decyzję o objęciu opiekuna ubezpieczeniem, powinien przekazać samorządowi jej kopię. Co kwartał będzie też przesyłał informację o wysokości składek.
Resort pracy przedstawił też propozycję postępowania w przypadku rolników, którzy nabyli prawo do świadczeń do 30 września br. – chodzi o osoby, które trafiły do ZUS. Jeśli teraz zdecydują się na powrót do KRUS, muszą złożyć do gminy wniosek o odstąpienie od odprowadzania składek emerytalno-rentowych w systemie powszechnym i objęcie ich ubezpieczeniem na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 4 ustawy. MPiPS wyjaśnia, że przepisy nie określają wzoru takiego wniosku. Gmina po jego otrzymaniu wyrejestrowuje rolnika z ZUS, co następuje z dniem wskazanym w formularzu. Następnie kopię tego wniosku wraz z informacją o dacie wykreślenia osoby z ZUS i okresem, na który zostały przyznane świadczenia opiekuńcze, przekazuje do KRUS. Potem kasa powinna przesłać samorządowi decyzję o objęciu rolnika ubezpieczeniem na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 4, tak aby mógł zacząć opłacać za niego składki.