O istotnym pogorszeniu stanu zdrowia uprawniającym do renty z powodu niezdolności do pracy można mówić także wówczas, gdy schorzenie istniało przed podjęciem zatrudnienia. Tak orzekł Sąd Najwyższy.
Mężczyzna urodzony w 1978 r. posiadał wykształcenie podstawowe. Od 2006 r. przez okres pięciu lat był zatrudniony jako telemarketer. Od 1 października 2003 r. pobierał rentę socjalną przyznaną na stałe. Następnie zgłosił się do ZUS o przyznanie mu renty z tytułu niezdolności do pracy. Lekarz 14 września 2011 r. wydał orzeczenie, w którym napisał, że pacjent jest całkowicie i trwale niezdolny do pracy od dziecka. Potwierdziła to Komisja lekarska, która zebrała się 9 listopada. Biegli sądowi – specjaliści z zakresu neurologii, kardiologii i chirurgii ortopedii – rozpoznali u mężczyzny zanik mięśni kończyn dolnych i górnych ze znacznym upośledzeniem ogólnej sprawności ruchowej, przebyte złamanie kości udowej, nadciśnienie tętnicze z nieznacznym przerostem mięśnia sercowego i okresowymi zaburzeniami rytmu serca, które powodują całkowitą, trwałą niezdolność do pracy od dzieciństwa z powodu rdzeniowego postępującego zaniku mięśni.
Sprawa trafiła do sądu I instancji, który orzekł, że wnioskodawca nie spełnia warunku z art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.), gdyż całkowita niezdolność do pracy istniała u niego od dzieciństwa i nie uległa pogorszeniu w okresie zatrudnienia. Sąd I instancji odmówił przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy.
Również sąd apelacyjny podkreślił, że w sytuacji wnioskodawcy niezbędne jest ustalenie, czy w okresie zatrudnienia nastąpiło istotne pogorszenie stanu jego zdrowia i to także w ramach tego samego stopnia niezdolności do pracy. Sąd nie dopatrzył się spełnienia takiego warunku i oddalił odwołanie wnioskodawcy.
Sąd Najwyższy wskazał, że w orzecznictwie przyjmuje się, że pogorszenie istniejącej przed podjęciem zatrudnienia niezdolności do pracy w ramach danego jej stopnia uzasadnia prawo do renty, gdy powstało w okresach wskazanych w art. 57 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy oraz spowodowało autonomicznie utratę zdolności do wykonywania pracy w dotychczasowym zakresie. W ocenie SN w okresie zatrudnienia u skarżącego pojawiły się nowe oraz nasiliły się istniejące wcześniej dolegliwości. SN uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Najwyższego z 24 czerwca 2015 r., sygn. akt I UK 357/14.