Czy jako emerytka jestem uprawniona do świadczeń z ZFŚS, jeśli na emeryturę nie przeszłam bezpośrednio po zakończeniu pracy w swojej firmie, lecz dopiero po okresie pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy? W regulaminie ZFŚS mojego byłego pracodawcy jest zapis, że osobami uprawnionymi do korzystania z funduszu są emeryci i renciści, którzy przeszli na emeryturę lub rentę bezpośrednio po zakończeniu stosunku pracy w firmie. Koleżanka mówi, że to mnie wyklucza z kręgu osób uprawnionych. Czy tak faktycznie jest?
Raczej nie. Artykuł 2 pkt 5 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ustawa o ZFŚS) określa katalog osób uprawnionych do korzystania z funduszu, co oznacza jednocześnie, że pracodawca może go rozszerzyć, nie może go jednak ograniczyć. Pojęcie „osoba uprawniona do korzystania z funduszu” oznacza osobę, która może otrzymywać świadczenia z funduszu, a nie tę, której służą roszczenia do pracodawcy o ich spełnienie.
W rozumieniu ustawy o ZFŚS uprawnionymi są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści – byli pracownicy i ich rodziny, a także inne osoby, którym pracodawca przyznał prawo do korzystania ze świadczeń finansowanych z funduszu. Emerytem – byłym pracownikiem zakładu można być tylko w odniesieniu do ostatniego pracodawcy, nawet wówczas gdy pracownik uprzednio pobierał emeryturę, a następnie podjął zatrudnienie i po jego ustaniu kontynuował pobieranie świadczenia. Ustawa nie określa zasad ustalania statusu emeryta lub rencisty do celów socjalnych. Można się spotkać ze stanowiskiem, w myśl którego pracodawcą sprawującym opiekę socjalną nad emerytami i rencistami jest ten, u którego byli oni ostatnio zatrudnieni. Omawiane przepisy nie uzależniają bowiem prawa do korzystania z funduszu od rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę. Emeryci to zatem byli pracownicy pobierający emeryturę, na którą przeszli po okresie zatrudnienia w ostatnim zakładzie pracy, niezależnie od tego, czy pobierają je bezpośrednio po zakończeniu umowy o pracę, czy pośrednio, np. po okresie pobierania renty czy świadczenia przedemerytalnego.
Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z ZFŚS określa pracodawca w regulaminie. Nawet jeśli regulamin mówi o uprawnionych emerytach, którzy przeszli na emeryturę lub rentę bezpośrednio po zakończeniu stosunku pracy, raczej nie powinno budzić wątpliwości, że chodzi tu wyłącznie o niepodejmowanie przez byłego pracownika zatrudnienia w innym miejscu, a nie kwestię przebywania na rencie czy świadczeniu przedemerytalnym po ustaniu zatrudnienia, a przed nabyciem statusu emeryta.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 5, art. 8 ust. 2 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 111).
