Od listopada nie zwiększy się wysokość pomocy finansowej dla osób zajmujących się niepełnosprawnym członkiem rodziny. Zmieni się natomiast kryterium dochodowe uprawniające do specjalnego zasiłku opiekuńczego
Tydzień ze świadczeniami rodzinnymi
Czy zasiłek pielęgnacyjny będzie wyższy
Moja siostra od pięciu lat pobiera rentę. Ma też przyznany przez ośrodek pomocy społecznej zasiłek pielęgnacyjny. Wynosi on jednak tylko 153 zł miesięcznie. Czy przy okazji tegorocznej weryfikacji kwot świadczeń rodzinnych wysokość zasiłku wzrośnie?
NIE
W przypadającym na ten rok terminie waloryzacji pomocy finansowej kierowanej do rodzin zmieniają się kwoty zasiłków na dzieci i niektórych dodatków do nich, ale nie zasiłku pielęgnacyjnego. Będzie on przez trzy następne lata wynosił tak jak do tej pory 153 zł miesięcznie. Co do zasady zasiłek jest niezależny od kryterium dochodowego i w związku z tym nie jest przyznawany na czas trwania okresu zasiłkowego. Jego uzyskanie wiąże się z określonym poziomem dysfunkcji zdrowotnej i może być przyznany na okres wynikający z orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność. Zgodnie z przepisami zasiłek pielęgnacyjny przysługuje niepełnosprawnemu dziecku, osobie, która skończyła 16 lat i ma orzeczenie o znacznym stopniu dysfunkcji zdrowotnej oraz takiej, która ma więcej niż 75 lat. Z kolei osoba, która skończyła 16 lat i ma dokument wskazujący na umiarkowany stopień niepełnosprawności, może otrzymać zasiłek, o ile uszczerbek na zdrowiu powstał u niej przed 21. rokiem życia. Świadczenie nie może być natomiast przyznane, gdy przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, ma przyznany dodatek pielęgnacyjny przez ZUS lub członek jej rodziny jest uprawniony do świadczenia o podobnym charakterze za granicą.
Podstawa prawna
Par. 3 pkt 6 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 sierpnia 2015 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz.U. poz. 1238).
Czy zmienia się kwota świadczenia pielęgnacyjnego
Pani Urszula zrezygnowała z pracy, aby zajmować się niepełnosprawnym synem. W związku z opieką nad dzieckiem otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Czy od listopada będzie ono wyższe?
NIE
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka, rodzinie zastępczej spokrewnionej oraz innym osobom, które są obciążone obowiązkiem alimentacyjnym, jeżeli nie pracują ze względu na konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Warunkiem jest, aby jego dysfunkcja zdrowotna powstała przed ukończeniem 18 lub 25 lat (jeżeli nastąpiło to w trakcie nauki). Na skutek przyjętej w ubiegłym roku nowelizacji przepisów zmieniony został sposób weryfikacji kwoty świadczenia pielęgnacyjnego, która nie odbywa się już w tym samym terminie co pozostałych świadczeń na dzieci, a więc co trzy lata. Zamiast tego ten typ pomocy finansowej ma – zaczynając od 1 stycznia 2017 r. – podlegać corocznej waloryzacji. Jej wskaźnikiem ma być procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nie oznacza to jednak, że kwota świadczenia pielęgnacyjnego do tego czasu nie ulegnie zmianie. Obecnie wynosi ono 1200 zł miesięcznie, ale od 1 stycznia 2016 r. ma wzrosnąć do 1300 zł. Podobnie jak zasiłek pielęgnacyjny, jest to wsparcie niezależne od wysokości dochodu rodziny, które jest przyznawane na czas trwania orzeczenia o niepełnosprawności (w przypadku dziecka) lub orzeczenia o znacznym jej stopniu (w przypadku osób dorosłych, które uszczerbku na zdrowiu doznały w dzieciństwie).
Podstawa prawna
Art. 17 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy wzrośnie próg dochodowy do specjalnego zasiłku
Pani Natalia mieszka wspólnie z niepełnosprawną matką. W związku ze sprawowaną nad nią opieką starała się o specjalny zasiłek opiekuńczy, ale nie otrzymała go ze względu na przekroczenie kryterium dochodowego. Czy od listopada będzie ono wyższe?
TAK
Specjalny zasiłek opiekuńczy jest skierowany do osób, które nie spełniają warunków do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, ponieważ niepełnosprawność krewnego, wobec którego mają obowiązek alimentacyjny, powstała po ukończeniu przez niego 18 lub 25 lat (dodatkowo mogą też ubiegać się o niego małżonkowie). Specjalny zasiłek jest jednak uzależniony od kryterium dochodowego. Stanowi je ta sama kwota, która obowiązuje rodziców starających się o zasiłek na niepełnosprawne dziecko. Ponieważ w ramach tegorocznej weryfikacji próg wzrasta z 664 zł do 764 zł, to wyższe kryterium będzie też dotyczyć osób starających się o specjalny zasiłek opiekuńczy. Taka wysokość progu dochodów będzie stosowana przez dwa najbliższe okresy zasiłkowe, a od 1 listopada 2017 r. wzrośnie do 844 zł. Ponadto tak jak w przypadku zasiłku na dziecko, tak również w odniesieniu do specjalnego zasiłku opiekuńczego istnieje możliwość otrzymywania go mimo przekroczenia kryterium. Jest to dopuszczalne, gdy kwota przekroczenia nie przekracza kwoty najniższego zasiłku na dziecko. Ponieważ ma on wynosić 89 zł, to dochody na osobę w rodzinie nie mogą przekroczyć 853 zł (764 zł plus 89 zł). Jednak z tego wyjątku może skorzystać tylko opiekun, który ma przyznany specjalny zasiłek w obecnym okresie zasiłkowym. Nie można też otrzymywać świadczenia na podstawie wspomnianej zasady rok po roku. To oznacza, że gdy w kończącym się właśnie okresie opiekun miał przyznane wsparcie mimo przekroczenia kryterium, to od listopada nie może go otrzymać. Do kryterium dochodowego na potrzeby specjalnego zasiłku brane są pod uwagę dochody osiągane zarówno przez członków rodziny osoby sprawującej opiekę, jak i rodziny osoby niepełnosprawnej. Sposób jego wyliczenia na jedną osobę jest taki sam jak przy zasiłkach na dzieci. Analogiczny jest również katalog dochodów, w tym uzyskanych i utraconych. O ile jednak od listopada rośnie kryterium, co może wpłynąć na to, że więcej osób będzie pobierać specjalny zasiłek opiekuńczy, to nie zmienia się jego kwota (rząd nie zdecydował się na jej podwyższenie). Będzie więc wynosił tak jak dotychczas 520 zł miesięcznie.
Podstawa prawna
Par. 1 i 3 pkt 7 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 sierpnia 2015 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz.U. poz. 1238).
Czy świadczenia opiekuńcze przysługują rolnikom
Pani Barbara ma ciężko chorą córkę, która wymaga ciągłej opieki. Zamierza się starać o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. Czy będzie jej przysługiwać, jeżeli wspólnie z mężem są właścicielami gospodarstwa rolnego?
TAK
Rolnicy, ich małżonkowie oraz domownicy mogą ubiegać się zarówno o świadczenie pielęgnacyjne, jak i specjalny zasiłek opiekuńczy, o ile spełniają ustawowe warunki do ich uzyskania. W związku z tym, że jednym z nich jest powstrzymywanie się od aktywności zawodowej, muszą złożyć specjalne oświadczenie o zaprzestaniu prowadzenia gospodarstwa rolnego (rolnik) lub prowadzenia bądź wykonywania pracy w gospodarstwie domowym (małżonek rolnika i jego domownik). Ponieważ od kwoty świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego są odprowadzane do ZUS składki na ubezpieczenia społeczne, tak samo jest w przypadku rolników. Zmiana w tym zakresie nastąpi od 1 października. Na podpis prezydenta czeka bowiem nowelizacja przepisów, która umożliwi osobom starającym się o świadczenia opiekuńcze wybór, czy chcą być ubezpieczone w ZUS czy w KRUS. Te, które już pobierają wsparcie, będą mogły wrócić do rolniczego systemu ubezpieczeniowego.
Podstawa prawna
Art. 16a, 17, 17b ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy kwota zasiłku dla opiekuna zostaje bez zmian
Pani Teresa, która zajmuje się niepełnosprawnym ojcem, otrzymuje od czerwca 2014 r. zasiłek dla opiekuna. Wynosi on 520 zł miesięcznie. Czy taka kwota będzie obowiązywać również po 1 listopada br.?
TAK
Zasiłek dla opiekuna jest przewidziany dla osób, co do których Trybunał Konstytucyjny uznał, że zostały od lipca 2013 r. bezprawnie pozbawione świadczenia pielęgnacyjnego. Ta specjalna forma pomocy jest więc skierowana do ściśle określonej grupy opiekunów i niezależna od wysokości dochodu. Zasiłek wynosi 520 zł miesięcznie i zgodnie z przepisami podlega weryfikacji w tym samym terminie co kwoty innych świadczeń rodzinnych. Jednak od 1 listopada br. jego wysokość nie wzrośnie.
Podstawa prawna
Par. 3 pkt 8 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 sierpnia 2015 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz.U. poz. 1238).