Osoby opiekujące się dorosłym niepełnosprawnym i rodzice zastępczy mają kłopoty z uzyskaniem świadczeń rodzinnych.
Miejskie ośrodki pomocy społecznej i urzędy miejskie nie wiedzą, czy przyznawać niektórym wnioskodawcom świadczenia pielęgnacyjne. Urzędnicy podkreślają, że po niedawnych orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego, który wskazał, że prawo do niego powinny mieć także dorosłe osoby i rodziny zastępcze, nie wiedzą czasami, jak określić skład rodziny. A to jest konieczne, aby określić dochód osoby uprawnionej. Tylko bowiem osoba, której dochód nie przekracza 583 zł netto ma prawo do świadczenia.
- Trudno np. określić skład rodziny i dochody wnuczka starającego się o świadczenie na niepełnosprawną babcię - mówi Barbara Talik, kierownik referatu do spraw świadczeń w Urzędzie Miasta Kraków.
Wyjaśnia, że kłopot może pojawić się przy wyliczeniu jego dochodu, zarówno gdy mieszka on z rodzicami lub z babcią. Jeśli wnuczek mieszka z rodzicami, to nie wiadomo, czy przy określaniu dochodu brać pod uwagę dochód jego taty, mamy i rodzeństwa. W sytuacji gdy wnuczek mieszka z babcią, należy rozstrzygnąć, czy oprócz jego dochodów trzeba też brać pod uwagę dochody babci, jej męża (dziadka) i ewentualnie dochody rodziny, u której babcia mieszka.
Od 31 lipca 2008 r. o świadczenie pielęgnacyjne poza rodzicami lub opiekunem faktycznym mogą ubiegać się inni członkowie rodziny (także zastępczej), na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Świadczenie przysługuje z tytułu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem lub osobą dorosłą. Inni członkowie rodziny (również zastępczej) mogli domagać się także zaległych świadczeń pielęgnacyjnych, jeśli ośrodki pomocy społecznej lub urzędy miejskie odmówiły im ich przyznania przed 31 lipca 2008 r.
- Osoby te mogły w ciągu miesiąca złożyć skargę o wznowienie postępowania - mówi Agnieszka Lechman-Filipiak, radca prawny z Linklaters.
Zwiększenie kręgu osób, które mogą ubiegać się o świadczenie, jest skutkiem opublikowanych 31 lipca wyroków TK (P 27/07, P 41/07), które uznały art. 17 ust. 1 pkt 5 lit. b) ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.) za niekonstytucyjny. Dotychczas świadczenie pielęgnacyjne (420 zł miesięcznie) mogła otrzymać matka, ojciec lub opiekun faktyczny dziecka, z orzeczoną niepełnosprawnością łącznie ze wskazaniami stałej i długotrwałej opieki.