Tylko do 30 czerwca domownicy oraz właściciele gospodarstw rolnych, którzy przed 1 stycznia 2015 r. zostali wykluczeni z KRUS, mogą składać wnioski o przywrócenia do systemu rolniczego.
KRUS przygotował specjalny wniosek, który umożliwi objęcie osób ubezpieczeniem rolniczym w okresie, kiedy wykonywali prace na rzecz straży pożarnej lub gminy – na podstawie umów-zleceń, agencyjnej lub innej umowy o świadczeniu usług. Z takiej możliwości mogą jednak skorzystać wyłącznie ci rolnicy, których przychód osiągany z tytułu tych kontraktów w rozliczeniu miesięcznym nie przekraczał kwoty równej połowie minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów (szczegółowa informacja o wysokości kwot minimalnego wynagrodzenia za lata przed 2015 r. jest dostępna na stronie www.mpsips.gov.pl/prawo-pracy/wynagrodzenia/).
Jednocześnie ustawodawca ograniczył prawo do skorzystania z powrotu do KRUS wyłącznie do osób, które bezpośrednio przed dniem rozpoczęcia wykonywania niewielkich prac oskładkowanych na rzecz ZUS podlegały ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie w mocy ustawy KRUS (gospodarstwo powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny produkcji rolnej).
Problem dotyczy około 800 tys. rolników i domowników, którzy stracili prawo do ubezpieczenia rolniczego i trafili do ZUS. Wiele z tych osób nawet nie wiedziało o tym, że trafiło do systemu pracowniczego. A stało się tak dlatego, że przymus podlegania ubezpieczeniom w ZUS wynika z obowiązującej w prawodawstwie zasady pierwszeństwa systemu powszechnego. Podstawą do powrotu do KRUS jest art. 4 ustawy z 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 1831).
Kasa jednocześnie przypomina, że wszystkie osoby podpisujące umowy-zlecenia obowiązkowo muszą to zgłosić do KRUS. Może to bowiem mieć wpływ na prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego osoby zainteresowanej, jak i członków jej rodziny zgłoszonych przez nią do tego ubezpieczenia. Co więcej, brak bieżącej informacji na temat realizowanych zleceń może skutkować wstecznym ustaniem ubezpieczenia zdrowotnego oraz poniesieniem kosztów leczenia.
Jednocześnie KRUS przypomina, że rolnicy lub domownicy, którzy dodatkowo pracują poza rolnictwem, mogą w każdym czasie zrezygnować z ubezpieczenia społecznego rolników. Ubezpieczenie to ustaje jednak nie wcześniej niż od dnia złożenia specjalnego oświadczenia. Rolnicy i domownicy, którzy jednocześnie są ubezpieczeni w KRUS i ZUS, nie mają prawa do finansowania ze środków budżetu państwa składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem.