Akt prawny prawa miejscowego o charakterze generalnym i abstrakcyjnym podlega opiniowaniu w trybie i na zasadach określonych w art. 19 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych.
Sygn. akt I OSK 2961/14
WYROK NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO
z 14 kwietnia 2015 r.
STAN FAKTYCZNY
Rada Gminy Mińsk Mazowiecki 27 czerwca 2013 r. wydała uchwałę nr XXVII/246/13 określającą tygodniowy wymiar zajęć nauczycieli. Ustaliła w niej na 36 godzin pensum pedagogów szkolnych, psychologów i logopedów. Skargę do WSA w Warszawie wniósł wojewoda mazowiecki. Wskazał on, że organ samorządu terytorialnego naruszył ciążący na nim ustawowy obowiązek, polegający na zapewnieniu udziału organizacji związkowej w procesie legislacyjnym, tj. podjął uchwałę z pominięciem przedłożenia jej projektu do zaopiniowania związkom zawodowym.
WSA w Warszawie stwierdził nieważność zaskarżonego aktu. W uzasadnieniu wyroku wskazał, że podstawą prawną uchwały był art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191, dalej: KN), uprawniający organ stanowiący gminy do ustalenia wymiaru czasu pracy m.in. wskazanym grupom zawodowym zatrudnionym w szkołach i placówkach, dla których gmina jest organem prowadzącym. Zdaniem sądu, zważywszy na przedmiot regulacji dotyczący określenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć pedagogów, psychologów, logopedów zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych, prowadzonych przez gminę Mińsk Mazowiecki, nie budzi wątpliwości, że kontrolowana uchwała jest aktem prawa miejscowego. Zawiera bowiem normy powszechnie obowiązujące na terenie gminy, które wkraczają w sferę uprawnień pracowniczych wymienionej grupy zawodowej. Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 167, dalej: u.z.z.) organizacja związkowa, reprezentatywna w rozumieniu ustawy z 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, ma prawo opiniowania założeń i projektów aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. W ocenie warszawskiego sądu administracyjnego Rada Gminy Mińsk Mazowiecki w niniejszej sprawie dopuściła się istotnego naruszenia prawa, albowiem materia uregulowana zaskarżoną uchwałą wymagała zastosowania trybu, o którym mowa w art. 19 u.z.z. Zatem zaskarżona uchwała stanowi sprzeczny z prawem akt prawa miejscowego. Od tego wyroku skargę kasacyjną wniosła Rada Gminy Mińsk Mazowiecki. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie art. 42 ust. 7 pkt 3 KN przez jego błędną wykładnię, polegającą na niezasadnym przyjęciu obowiązku stosowania przy podejmowaniu uchwały procedury stanowienia aktów prawnych, określonej w art. 19 ust. 2 u.z.z. W uzasadnieniu skargi kasacyjnej gmina wskazała, że opiniowaniu przez reprezentatywne organizacje związkowe w trybie art. 19 u.z.z. podlegają jedynie akty prawne generalne i abstrakcyjne. Jej zdaniem takiego charakteru nie miała podjęta uchwała, gdyż dotyczyła tylko ściśle określonej grupy pracowników, tj. kilku osób zatrudnionych na stanowiskach psychologów i pedagogów. W niniejszej sprawie nie chodzi zatem o reprezentację i obronę praw ogółu nauczycieli. Należy w niej odróżnić zbiorowe interesy pracownicze od interesów indywidualnych, dla obrony których ustawa przewiduje inny tryb. Naczelny Sąd Administracyjny nie zgodził się z tym poglądem, dlatego skargę kasacyjną oddalił.
UZASADNIENIE
Skarga kasacyjna nie mogła być uwzględniona, gdyż podniesione w niej zarzuty przeciwko zaskarżonemu wyrokowi Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie nie są trafne. Jak słusznie zauważył skarżący kasacyjnie, uchwała Rady Gminy Mińsk Mazowiecki z 27 czerwca 2013 r., nr XXVII/246/13 reguluje prawa i obowiązki osób zatrudnionych na stanowiskach psychologów i pedagogów. Mówiąc innymi słowy, dotyczy ona każdego, kto jest zatrudniony na wymienionych w niej stanowiskach. Dlatego też jest ona aktem prawnym prawa miejscowego o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, który podlega opiniowaniu w trybie i na zasadach określonych w art. 19 ust. 1 u.z.z. ©?
