Na pięć dni przed upływem ustawowego terminu ZUS poinformował o zmianie swojego stanowiska w sprawie osób, które zmieniły formę opodatkowania za zeszły rok.
Chodzi o przedsiębiorców, którzy w ubiegłym roku wybrali liniowy PIT, ale rozliczyli się za 2022 r. według skali podatkowej (złożyli PIT-36), za to w 2023 r. znów płacą podatek liniowy.
Jednak najbardziej zaskoczeni obowiązkiem rozliczenia się ze składki są przedsiębiorcy, którzy w ubiegłym roku zawiesili biznes lub rozpoczęli go od zera dopiero od stycznia 2023 r. Wielu z nich – mimo że nie prowadzili działalności gospodarczej w 2022 r. – również musi do dziś (22 maja) rozliczyć się z rocznej składki.
Ci, którzy rozpoczęli…
Obowiązek ten dotyczy więc także przedsiębiorców, którzy rozpoczęli biznes dopiero od 1 stycznia 2023 r. i wybrali liniowy PIT lub skalę podatkową.
U nich wymóg rocznego rozliczenia bierze się z tego, że rok składkowy – w przeciwieństwie do podatkowego – nie trwa od 1 stycznia do 31 grudnia, tylko od 1 lutego do 31 stycznia roku następnego.
Jeżeli więc ktoś uruchomił biznes od 2023 r. i wybrał liniowy PIT lub skalę podatkową, to do 22 maja musi rozliczyć tzw. jednomiesięczny rok składkowy, który rozpoczął się 1 stycznia 2023 r., a zakończył 31 stycznia 2023 r.
…i ci, którzy zawiesili
Rozliczyć muszą się też ci, którzy prowadzili działalność gospodarczą w 2022 r., a następnie ją zawiesili – i to nawet, jeżeli nadal jej nie prowadzą lub wręcz zakończyli biznes. Oni również – jak informuje ZUS na swojej stronie internetowej – muszą złożyć ZUS DRA w celu rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.
Nie należy składać rocznego rozliczenia tylko, jeżeli działalność była zawieszona przez cały 2022 r., chyba że – jak dodaje ZUS – przedsiębiorca wznowił ją od stycznia 2023 r. i wybrał skalę podatkową lub liniowy PIT. W takiej sytuacji trzeba złożyć ZUS DRA za 2022 r., rozliczając tzw. jednomiesięczny rok składkowy (styczeń 2023 r.).
Zmiana za 2022 r.
ZUS zmienił natomiast swoje stanowisko w sprawie części przedsiębiorców, którzy prowadzili działalność w 2022 r., ale w zeznaniu PIT zmienili wstecznie formę opodatkowania za ubiegły rok.
Przypomnijmy, że taką możliwość dano podatnikom liniowego PIT oraz ryczałtu ewidencjonowanego. Było to wyjątkowe rozwiązanie, które miało zrekompensować przedsiębiorcom skutki ubiegłorocznego zamieszania z Polskim Ładem.
Czas na zmianę formy opodatkowania za 2022 r. był do 2 maja 2023 r., czyli do upływu terminu na rozliczenie się z PIT za zeszły rok.
Najnowszy komunikat ZUS dotyczy przedsiębiorców, którzy:
- wybrali na 2022 r. liniowy PIT, a następnie
- w 2023 r. (do 2 maja br.) zmienili ten wybór na skalę podatkową (czyli złożyli za 2022 r. zeznanie PIT-36), natomiast
- na 2023 r. znów wybrali liniowy PIT.
W takiej sytuacji – jak informuje ZUS w komunikacie z 17 maja br. – w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA należy wypełnić w bloku XII pole 02 (Zmiana formy opodatkowania od stycznia 2022 r.) oraz pola dotyczące formy opodatkowania – skala.
„W tym szczególnym przypadku – pomimo prowadzenia w okresie roku składkowego działalności na dwóch formach podatkowych – nie należy wypełniać pól dotyczących opodatkowania podatkiem liniowym” – podkreśla ZUS.
Dodaje, że w rozliczeniu rocznym dla skali podatkowej – w kwocie stanowiącej sumę należnych składek (pole 09) – należy uwzględnić składki należne wykazane na dokumentach rozliczeniowych złożonych za okres od lutego 2022 r. do stycznia 2023 r.
– Od początku wskazywałam, że tylko takie rozwiązanie jest poprawne w świetle art. 36 ust. 2 i 3 pkt 3 ustawy z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1265 ze zm.). ZUS twierdził inaczej, a teraz zmienił zdanie – komentuje Izabela Leśniewska, właścicielka Kancelarii Doradztwa Podatkowego Alo-2.
Co z ryczałtem
Inaczej wygląda to u ryczałtowców, którzy:
- wybrali na 2022 r. ryczałt ewidencjonowany, a następnie
- w 2023 r. (do 2 maja br.) zmienili ten wybór na skalę podatkową (czyli złożyli za 2022 r. zeznanie PIT-36), natomiast
- na 2023 r. znów wybrali ryczałt.
W takiej sytuacji również – jak tłumaczy Izabela Leśniewska – należy w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA wypełnić w bloku XII pole 02 oraz pola dotyczące formy opodatkowania – skala.
Różnica dotyczy natomiast pola 09. Należy w nim uwzględnić składki wykazane w dokumentach rozliczeniowych złożonych za okres od lutego 2022 r. do grudnia 2022 r. (a nie do stycznia 2023 r. jak u liniowców).
Jeszcze inaczej jest u ryczałtowców, którzy:
- wybrali na 2022 r. ryczałt ewidencjonowany, a następnie
- w 2023 r. (do 2 maja br.) zmienili ten wybór na skalę podatkową (czyli złożyli za 2022 r. zeznanie PIT-36), natomiast
- na 2023 r. wybrali skalę podatkową.
Ci przedsiębiorcy uwzględniają w rozliczeniu za 2022 r. (dla skali podatkowej) składki należne za okres od 1 lutego 2022 r. do 31 stycznia 2023 r. – wynika z wyjaśnień ZUS. ©℗
