Tylko polecenie pracy z domu wymaga oświadczenia o warunkach lokalowych

Gdy praca zdalna ma być realizowana na polecenie pracodawcy, istnieje wymóg uzyskania od pracownika potwierdzenia, że ma warunki techniczne oraz lokalowe do wykonywania pracy zdalnej. Czy pracodawca powinien uzyskać również takie potwierdzenie, gdy praca zdalna uzgadniana jest na etapie zawierania umowy o pracę albo w trakcie zatrudnienia? Czy w takim przypadku wystarczające jest potwierdzenie, że na stanowisku pracy zdalnej w miejscu wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą są zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki tej pracy?

Zgodnie z nowymi przepisami o pracy zdalnej może być ona wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Kodeks pracy wskazuje rodzaj prac, które nie mogą być wykonywane zdalnie, ale nie oznacza to, że każda praca spoza katalogu będzie mogła być wykonywania zdalnie.

Możliwość wykonywania pracy zdalnej może być uzgodniona na etapie zawierania umowy o pracę albo w trakcie zatrudnienia. Ponadto istnieje możliwość wydania polecenia wykonywania pracy zdalnej – w szczególności w okresie, w którym zapewnienie przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w dotychczasowym miejscu pracy pracownika nie jest czasowo możliwe z powodu działania siły wyższej. Wydanie takiego polecenia możliwe jest jedynie wtedy, gdy pracownik złoży oświadczenie, że ma warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy zdalnie. Takiego wymogu jednak nie ma, gdy uzgodnienia pracy zdalnej dokonywane są przy zawieraniu umowy o pracę lub w trakcie jej trwania. Pracownicy, którzy podejmują pracę zdalną na podstawie takich uzgodnień, nie muszą składać oświadczenia w sprawie warunków technicznych i lokalowych. Zatem należy uznać, że przepisy dopuszczają sytuację, że pracownik zdalny nie ma warunków technicznych i lokalowych do takiej pracy – o ile sam na pracę zdalną się zgodził, a nie wykonuje ją na polecenie pracodawcy.

Można zatem z jednej strony stwierdzić, że skoro pracownik uzgadnia z pracodawcą pracę zdalną, to godzi się na wykonywanie jej w takich warunkach, jakie posiada. Sprawa jednak nabierze zupełnie innej perspektywy, jeżeli dojdzie do wypadku w miejscu wykonywania pracy zdalnej i okaże się, że do zdarzenia przyczyniły się niewłaściwe warunki techniczne oraz lokalowe, które wcześniej nie były przedmiotem zainteresowania pracodawcy.

Wydaje się zatem, że dobrą praktyką będzie uzyskiwanie od pracowników oświadczeń w sprawie warunków technicznych i lokalowych – niezależnie od tego, czy praca zdalna jest polecona przez pracodawcę, czy uzgodniona na etapie zatrudniania lub w trakcie trwania umowy. Jest to o tyle ważne, że pracodawca może przecież przeprowadzić kontrolę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w miejscu wykonywania pracy zdalnej. ©℗