Zwolnienie osób nieobecnych w pracy podlega ochronie prawnej, co wynika to z art. 41 Kodeksu pracy. Jak wskazuje przepis, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi przebywającemu na urlopie lub w trakcie innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy, jeżeli nie upłynął okres uprawniający do zakończenia stosunku pracy bez wypowiedzenia. Kiedy zatem jest to możliwe?

Nie tylko zawinione zachowanie pracownika, może przyczynić się do utraty pracy w trybie natychmiastowym. Częsta nieobecność w firmie, jeśli jest niezawiniona przez zatrudnionego, może również odnieść ten sam skutek. Dla pracodawcy utrzymywanie “na siłę” miejsca pracy dla kogoś, kto notorycznie przebywa na zwolnieniu lekarskim, jest nierentowne. Zwłaszcza jeśli takie zachowanie jest celowe.

Kiedy możliwe jest zwolnienie pracownika na L4?

W myśl art. 53 § 1 Kodeksu pracy rozwiązanie umowy z pracownikiem, który przebywa na zwolnieniu chorobowym, bez wypowiedzenia w trybie dyscyplinarnym jest możliwe, jeżeli:

  • pracownik jest zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy, a okres jego choroby trwa ponad 3 miesiące, pracownik jest zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jego niezdolność do pracy powstała w wyniku wypadku przy pracy bądź choroby zawodowej, a jego okres zasiłkowy wynosi 182 dni i 3-miesiące pobierał zasiłek rehabilitacyjny,
  • 270 dni w przypadku niezdolności do pracy spowodowanej gruźlicą lub ciążą i 3 miesiące pobierał świadczenie rehabilitacyjne.

Rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem, który przebywa na zwolnieniu chorobowym można w pierwszym dniu po upływie wskazanych wyżej okresów ochrony.

Kiedy pracownik nie może zostać zwolniony?

Należy pamiętać, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić w razie nieobecności pracownika w pracy:

  • z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem,
  • w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku, a w przypadku odosobnienia pracownika ze względu na chorobę zakaźną,
  • w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku. 

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić po stawieniu się pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności. Pracodawca powinien w miarę możliwości ponownie zatrudnić pracownika, który w okresie 6 miesięcy od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, z przyczyn wymienionych wcześniej, zgłosi swój powrót do pracy niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn.

Czy każda choroba przyczynia się do zwolnienia dyscyplinarnego?

Rodzaj choroby nie ma wpływu na możliwości zastosowania zwolnienia dyscyplinarnego danego pracownika. Głównym czynnikiem jest czas trwania niezdolności do pracy, która została wywołana schorzeniem (odpowiednio 3 lub 6 miesięcy pozostawania na L4). Oznacza to, że pracownik, chcąc zachować swoje stanowisko pracy, powołując się na poważne dolegliwości, nie ma możliwości kontynuowania pracy u danego pracodawcy. Rodzaj choroby nie wpływa na uprawnienia pracodawcy w rozpatrywanym zakresie.

W jakim przypadku nie obejmuje pracownika okres ochronny?

Pracownik, przebywając na L4 świadczy pracę na rzecz innego pracodawcy lub wyjechał na wczasy. W ten sposób niewłaściwie wykorzystuje zwolnienie lekarskie. Pracodawca w takich okolicznościach może zwolnić pracownika bez okresu wypowiedzenia.

Pod wyjątek podlega również sytuacja, w której pracodawca ogłosi upadłość lub zamyka działalność. Tutaj również zwolnienie pracownika przebywającego na L4 jest możliwe i nie jest to problematyczna kwestia.

Wypowiedzenie umowy o pracę jest możliwe bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika jeśli pracownik utraci uprawnienia do wykonywania zawodu np. kierowca. Kolejną sytuacją jest chwila, gdy pracownik dopuści się przestępstwa w trakcie zatrudnienia i zostanie to potwierdzone wyrokiem sądu, a także, gdy w rażący sposób narusza swoje obowiązki pracownicze.

Czy można zwolnić pracownika na L4 z normalnym okresem wypowiedzenia?

Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim nie może zostać zwolniony przez pracodawcę, zachowując umowny okres wypowiedzenia. Stanowi to swoisty parasol ochronny, który nie pozwala na takie rozwiązanie.

Zwolnienie pracownika na L4 nie jest takie proste, co nie znaczy, że jest niemożliwe. Muszą temu towarzyszyć konkretne przesłanki. Można rozwiązać umowę o pracę jeżeli istnieją przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia. Innymi słowy, pracodawca może w ten sposób rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, w czasie, gdy ten przebywa na zwolnieniu lekarskim. Wyjątek stanowi również upadłość i zamknięcie działalności.