Trzynasta pensja. Komu i w jakiej wysokości przysługuje „trzynastka”?

Trzynastka lub trzynasta pensja to dodatkowe wynagrodzenie wypłacane pracownikom sfery budżetowej. Komu i w jakiej wysokości przysługuje trzynasta pensja?

Trzynasta pensja – komu przysługuje?

Zgodnie z ustawą z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej, pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego.

Trzynasta pensja a niepełny rok pracy

Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy.

Trzynasta pensja – kiedy nie jest wymagany okres minimum 6 miesięcy pracy

Przepracowanie co najmniej 6 miesięcy warunkujących nabycie prawa do wynagrodzenia rocznego nie jest wymagane w przypadkach:
- nawiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej);
- zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące;
- powołania pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej. Warto pamiętać, że pracownik powołany do WOT także jest uprawniony do dodatkowego wynagrodzenia rocznego, jeśli nie przepracował w minionym roku co najmniej sześciu miesięcy. Wynika to z faktu, że na ten czas pracodawca udziela pracownikowi urlopu bezpłatnego na okres trwania służby w WOT, a ten okres wlicza się do zatrudnienia.
- rozwiązania stosunku pracy w związku z: przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne, przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem, likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy, likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją;
- podjęcia zatrudnienia w wyniku przeniesienia służbowego, na podstawie powołania lub wyboru, w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy, w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją, po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej;
- korzystania z urlopu wychowawczego, z urlopu macierzyńskiego, z urlopu ojcowskiego, z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, z urlopu dla poratowania zdrowia, przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego z urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego;
- korzystania z urlopu rodzicielskiego;
- wygaśnięcia stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika

Trzynasta pensja – jaka wysokość dodatkowego wynagrodzenia?

W jakiej wysokości należy pracownikowi sfery budżetowej wypłacić tzw. 13-tą pensję? Wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego zależy od sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje tzw. „trzynastka”.

Wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8,5 proc. sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy.

Trzynasta pensja – niepełny rok pracy a wysokość wynagrodzenia?

W takim przypadku wysokość wynagrodzenia rocznego ustala się proporcjonalnie do okresu przepracowanego u danego pracodawcy. Przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

Trzynasta pensja – kiedy wynagrodzenie roczne nie przysługuje?

Ustawa przewiduje przypadki, w których wynagrodzenie to nie przysługuje, mimo przepracowania całego roku kalendarzowego:
- nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy trwającej dłużej niż 2 dni,
- stawienia się do pracy lub przebywania w pracy w stanie nietrzeźwości,
- wymierzenia pracownikowi kary dyscyplinarnej wydalenia z pracy lub ze służby,
- rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 3 ustawy).

Trzynasta pensja – do kiedy musi zostać wypłacone?

Trzynasta pensja czyli dodatkowe wynagrodzenie powinno zostać wypłacone do końca marca roku następującego po tym, w którym przysługuje pracownikowi „trzynastka”. Jeśli pracodawca ze sfery budżetowej nie dotrzyma tego terminu, poniesie karę finansową. W większości przypadków pracodawcy wypłacają trzynastki jeszcze w lutym, a więc miesiąc wcześniej, niż wynika to z przepisów.