Pracodawca nie może dokonywać potrąceń z tytułu oddelegowania pracownika do pracy za granicą na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, gdyż zasady potrąceń z wynagrodzeń pracowniczych reguluje wyłącznie kodeks pracy – orzekł Sąd Najwyższy.
Mężczyzna był zatrudniony na stanowisku montera w spółce działającej w branży budowlanej. Wykonywał pracę także w ramach oddelegowania do robót za granicą, m.in. do Szwajcarii. Tam pracodawca udostępniał pracownikom noclegi i zapewniał transport do miejsca wykonywania obowiązków. Z tego tytułu pobierał zaliczki od pracowników, potrącając je z wynagrodzeń. Pracodawca wskazywał, że motywem takiego działania były stawki wynagrodzeń obowiązujące w miejscu pracy w Szwajcarii, które były na tyle wysokie, że pokrywały również świadczenia z tytułu delegowania.
Pracownik wytoczył jednak powództwo przeciwko spółce o zapłatę, w którym twierdził, że pracodawca w sposób nienależny pobierał kwoty z jego wynagrodzenia w związku z delegowaniem. Podnosił także, że nie wypłacono mu wynagrodzenia za nadgodziny w odpowiedniej wysokości.
Pracodawca bronił się, wskazując, że nadgodziny były rozliczane czasem wolnym, na wniosek pracownika. Tłumaczył, że należności z tytułu delegowania pobierane od pracownika mogły być potrącane na mocy przepisów kodeksu cywilnego, który w art. 498 i 499 określa ogólną regułę, iż każda ze stron może dokonać potrąceń, jeśli strony są względem siebie wierzycielem i dłużnikiem jednocześnie, a wierzytelności są tego samego rodzaju.
Sądy przyznały jednak rację pracownikowi, zasądzając żądane kwoty (wartość powództwa wynosiła 35 tys. zł). Oddalone zostały apelacja pracodawcy i jego skarga kasacyjna.
– Praca wykonywana przez pracownika ponad obowiązujące normy czasu pracy, a także ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest pracą w godzinach nadliczbowych. Punktem odniesienia do ustalenia, jakie są zobowiązania pracodawcy, powinna być ewidencja czasu pracy. W razie wątpliwości istotna jest rola biegłego, który ustali zobowiązanie pracodawcy. Co do potrąceń, to należy wskazać, że utrwalona jest wykładnia, iż zastosowanie art. 498 i 499 k.c. w zw. z art. 300 k.p. nie ma podstaw prawnych, gdyż kwestia potrącenia wierzytelności pracodawcy z wynagrodzenia pracownika jest uregulowana autonomicznie w k.p. i zastępuje w tym zakresie regulacje k.c., zwłaszcza art. 498 par. 1. Dozwolone jest więc stosowanie tylko tych potrąceń, które są określone w kodeksie pracy – powiedział sędzia Robert Stefanicki. ©℗
Polecamy: Kodeks pracy 2023 z wyjaśnieniami ekspertów – najnowsze wydanie uwzględniające regulacje związane z pracą zdalną, kontrolą trzeźwości pracowników, umowami na czas określony, urlopami opiekuńczymi i rodzicielskimi Przejdź do sklepu
orzecznictwo
Wyrok Sądu Najwyższego z 8 marca 2023 r., sygn. akt I PSKP 32/22 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia