Gminy będą obniżać wysokość świadczeń rodzinnych o kwotę, o którą rodzice przekroczyli próg uprawniający do pomocy finansowej.
Od przyszłego roku więcej rodziców będzie otrzymywać zasiłki na dzieci. Umożliwi im to przyjęta wczoraj przez rząd nowelizacja ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114). Tak jak do tej pory uzyskanie pomocy finansowej na dzieci będzie uzależnione od kryterium dochodowego, które wynosi obecnie 574 zł na osobę w rodzinie lub 664 zł, gdy wychowuje się w niej niepełnosprawny potomek. Jednak niewielkie przekroczenie tych kwot nie będzie już automatycznie powodować utraty świadczeń – zastosowana bowiem będzie zasada złotówka za złotówkę.
Nowelizacja przewiduje, że w sytuacji przekroczenia kryterium gminy będą obliczać łączną kwotę zasiłków oraz przysługujących do nich dodatków na dzieci, a następnie pomniejszać, ją o tyle, o ile dochód rodziny będzie wyższy od ustawowego progu. Jednak gdy obliczone w ten sposób świadczenie będzie wynosiło mniej niż 20 zł, to nie zostanie ono wypłacone.
– Jest to zmiana korzystna dla rodziców, ale dla organów przyznających świadczenia będzie to oznaczać wydłużenie czasu potrzebnego na rozpatrzenie wniosków. Taka sytuacja będzie stanowić problem, zwłaszcza gdy rozpoczyna się nowy okres zasiłkowy i trafiają do nas setki formularzy – mówi Damian Napierała, zastępca dyrektora Poznańskiego Centrum Świadczeń.
Wątpliwości gmin budzą też kwestie techniczne związane z wydawaniem decyzji. Nowe przepisy nie precyzują m.in., które z przyznanych na dane dziecko świadczeń mają być obniżone o kwotę przekroczenia oraz czy trzeba będzie podawać łączną wartość pomocy bez rozbijania jej na każdego z potomków.
384 mln zł więcej przeznaczy budżet na wypłatę świadczeń w związku z możliwością przekroczenia kryterium dochodowego
– Zmiany będzie wymagał system informatyczny do obsługi świadczeń oraz sprawozdawczość dotycząca liczby przyznanych świadczeń i ich wysokości – uważa Damian Napierała.
Jednocześnie nowelizacja zakłada odejście od obowiązującego szczególnego rozwiązania, które pozwala na przyznanie zasiłku mimo przekroczenia kryterium dochodowego. Jest to możliwe, o ile rodzina składająca wniosek na nowy okres zasiłkowy (zaczyna się 1 listopada danego roku, a kończy 31 listopada następnego) jest uprawniona do pomocy finansowej w tym, który się kończy. Przekroczenie dochodu nie może być wyższe niż kwota najniższego zasiłku (obecnie 77 zł). Co więcej, z tej reguły nie można korzystać rok po roku. Jeżeli więc obecnie rodzina na tej podstawie ma przyznaną pomoc, to przy ubieganiu się o świadczenia na nowy okres wypłaty, który zacznie się 1 listopada 2015 r., już z niego nie skorzysta.
Etap legislacyjny
Nowelizacja ustawy przyjęta przez rząd
