Ograniczenie kręgu osób uprawnionych do zwiększonej pomocy finansowej było zgodne z prawem. Tak orzekł wczoraj TK.
Pomoc za opiekę / Dziennik Gazeta Prawna
Rząd mógł skierować wyższą pomoc finansową tylko do niektórych opiekunów otrzymujących świadczenie pielęgnacyjne. Trybunał Konstytucyjny (TK) uznał, że w ramach wywodzonej z konstytucji zasady równości dopuszczalne jest odmienne traktowanie osób, które zajmują się niepełnosprawnymi dziećmi.
Podział opiekunów
Wynoszący 100 zł miesięcznie dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego został po raz pierwszy wprowadzony na okres od października do grudnia 2011 r. Wówczas o te pieniądze mogły ubiegać się wszystkie osoby, które miały prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Należeli więc do nich zarówno rodzice mający niepełnosprawne dzieci, jak i opiekunowie dorosłych członków rodziny z dysfunkcją zdrowotną.
Rząd postanowił kontynuować działania w tym zakresie również w 2012 r. 27 grudnia 2011 r. podjął uchwałę w sprawie ustanowienia programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne (nieopublikowaną) oraz wydał tego samego dnia rozporządzenie określające szczegółowe zasady jego realizacji (Dz.U. nr 295, poz. 1746). Jednak w par. 1 ust. 2 uchwały i par. 2 ust. 1 rozporządzenia znalazły się zapisy, że dodatek będzie przysługiwał tylko matce, ojcu lub opiekunowi faktycznemu niepełnosprawnego dziecka.
Jedna z osób, która zajmowała się dorosłym niepełnosprawnym członkiem rodziny i otrzymała od gminy decyzję odmawiającą dodatku, postanowiła odwołać się do samorządowego kolegium odwoławczego. Gdy pismo zostało oddalone, złożyła skargę do WSA w Poznaniu. Ten zaś miał wątpliwości co do przyjętego kryterium przyznawania dodatkowych 100 zł. Zadał więc trybunałowi pytanie prawne, co do zgodności z konstytucją wspomnianych przepisów, w tym m.in. z zasadą równego traktowania.
– Zastosowane przez prawodawcę kryterium stosunku więzi między opiekunem a osobą niepełnosprawną doprowadziło do jej naruszenia – stwierdził Tomasz Świstak, sędzia WSA w Poznaniu.
Dodał, że ograniczenie kręgu osób uprawnionych do dodatku nie znajduje uzasadnienia również na gruncie art. 24 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 163). To na jego podstawie wydane zostało rządowe rozporządzenie, przy czym zostało w nim zastosowane kryterium nieznane we wspomnianej ustawie.
Okresowa pomoc
Przyjętych przez rząd przepisów bronił wczoraj Olgierd Podgórski, zastępca dyrektora departamentu polityki rodzinnej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
– Intencją Rady Ministrów było wsparcie określonej kategorii opiekunów, którzy w jej ocenie znajdują się w najtrudniejszej sytuacji materialnej – podkreślał.
Tak też uznał TK, który orzekł o zgodności par 2 ust. 1 rozporządzenia z 27 grudnia 2011 r. z konstytucją.
– Rada Ministrów ograniczając krąg osób uprawnionych do pomocy finansowej w wysokości 100 zł nie wykroczyła poza granice upoważnienia art. 24 ustawy o pomocy społecznej – uzasadniał Andrzej Wróbel, sędzia sprawozdawca w tej sprawie.
Dodał, że na jego podstawie miała ona prawo do ustanowienia pomocy o charakterze incydentalnym i okresowym.
Trybunał nie zgodził się też z innym zarzutem WSA w Poznaniu – że par 2 ust. 1 rozporządzenia narusza wywodzoną z art. 32 ust. 1 konstytucji zasadą równości. Powołał się przy tym na wyrok z 21 października 2014 r. (sygn. akt K 38/13).
– W grupie osób mających prawo do świadczenia pielęgnacyjnego dopuszczalne jest odmienne traktowanie osób zajmujących się niepełnosprawnymi dziećmi – wskazywał sędzia Wróbel.
Ponadto TK umorzył postępowanie w zakresie par. 1 ust. 2 rządowej uchwały.
ORZECZNICTWO
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 10 marca 2015 r., sygn. akt (P 38/12). www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia