Niewniesienie odwołania do komisji lekarskiej ZUS oznacza, że ubezpieczony zgadza się z ustaleniami orzecznika. A to może oznaczać brak świadczeń
Osoba ubiegająca się o uzyskanie świadczenia związanego z utratą zdolności do pracy lub samodzielnej egzystencji (np. renty z tytułu niezdolności do pracy) podlega badaniu przez lekarza orzecznika ZUS. Postępowanie to ma na celu ustalenie okoliczności związanych z niezdolnością do pracy. Lekarz orzecznik nie tylko dokonuje oceny tego stanu i jego stopnia, lecz także ustala pozostałe okoliczności dotyczące niezdolności.
14 dni na zaskarżenie
Zgodnie z art. 14 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w ciągu 14 dni od dnia jego doręczenia. Pouczenie o możliwości złożenia sprzeciwu jest zamieszczane w dokumencie zawierającym orzeczenie, który wręczany jest ubezpieczonemu. Niewniesienie tego środka zaskarżenia oznacza, że ubezpieczony zgadza się, iż wszystkie stwierdzenia w nim zawarte są prawdziwe, a tym samym proces ustalania okoliczności faktycznych mających znaczenie dla nabycia prawa do świadczenia zostaje zakończony. Ma to istotne znaczenie dla możliwości późniejszego dochodzenia swych praw przed sądem.
Rodzaj zarzutów
Jeżeli osoba zainteresowana nie wniosła sprzeciwu od tego orzeczenia, a odwołanie jest oparte wyłącznie na zarzutach jego dotyczących, sąd odwołanie odrzuci. Potwierdzał to też Sąd Najwyższy w uchwale z 15 marca 2006 r. (sygn. akt II UZP 17/05), stwierdzając wprost, że na podstawie art. 4779 par. 31 k.p.c. sąd odrzuca odwołanie, w którym ubezpieczony podnosi wyłącznie zarzuty przeciwko orzeczeniu lekarza orzecznika ZUS w kwestiach określonych w art. 14 ust. 1 pkt 1-5 ustawy emerytalnej. Jeśli więc ubezpieczony po otrzymaniu orzeczenia lekarza orzecznika ZUS nie kwestionuje tego orzeczenia poprzez złożenie sprzeciwu i dopiero po otrzymaniu decyzji odmawiającej renty z tytułu niezdolności do pracy złoży odwołanie do sądu, podważając prawidłowość oceny stanu zdrowia przez lekarza orzecznika, to sąd zmuszony jest odrzucić złożone odwołanie bez merytorycznego badania jego zasadności. Warto podkreślić, że dotyczy to nie tylko odwołań dotyczących renty z tytułu niezdolności do pracy, lecz także i spraw o jednorazowe odszkodowanie z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Tak też wskazywał Sąd Najwyższy w uchwale z 18 listopada 2014 r. (sygn. akt II UZP 3/14).
Ważna treść
Odrzucenie odwołania przez sąd nastąpi tylko w sytuacji, gdy w odwołaniu podniesiono wyłącznie zarzuty dotyczące orzeczenia lekarza orzecznika, od którego ubezpieczony nie wniósł sprzeciwu. Oznacza to, że jeżeli oprócz tego typu zarzutów podniesiono również inne, to sąd nie może odrzucić odwołania i rozpoznaje je merytorycznie, w tym również w zakresie oceny stanu zdrowia ubezpieczonego w kontekście niezdolności do pracy. Tak też wskazywał Sąd Apelacyjny w Gdańsku w postanowieniu z 13 lutego 2014 r. (sygn. akt III AUa 927/13).
Warto dodać, że w uzasadnionych przypadkach, na wniosek osoby zainteresowanej, ZUS może przywrócić termin na wniesienie sprzeciwu, w tym w razie odrzucenia przez sąd odwołania od decyzji. Wymaga to jednak złożenia stosownego wniosku i wykazania, że niezłożenie sprzeciwu do komisji lekarskiej nastąpiło z przyczyn od niego niezależnych.
Podstawa prawna
Art. 14 ust. 1 pkt 1–5 i ust. 2a–2c ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Art. 4779 par. 31 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).