Pracodawcą osób wykonujących obowiązki w innej firmie jest agencja pracy, która ich do niej skierowała. Przepisy nie zawierają wyjątku zwalniającego jej z wpłacania należności na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).
Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny, który oddalił cztery z pięciu skarg kasacyjnych na wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Warszawie. Złożyła je osoba, która została wezwana do wpłacenia pieniędzy na rzecz funduszu, ponieważ nie miała odpowiedniej liczby pracowników z uszczerbkiem na zdrowiu. Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.) do wpłat na PFRON są zobowiązani pracodawcy zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty i nieosiągający 6-proc. wskaźnika osób z dysfunkcjami zdrowotnymi.
Skarżąca wskazywała, że w jej przypadku została dokonana błędna wykładnia art. 21 ust. 1 ustawy, ponieważ prowadzi agencję pracy tymczasowej, która nie może być uznana za pracodawcę w jego rozumieniu. Pełni ona bowiem rolę pośrednika w zatrudnieniu osób, które podlegają bezpośrednio pracodawcy – użytkownikowi. Swoje obowiązki zawodowe wykonują w miejscu przez niego wskazanym i pod jego kierownictwem.
– Agencja pracy tymczasowej jest pracodawcą w sensie technicznym, a nie faktycznym i jest wiele argumentów przemawiających za tym, że nie powinna być zobowiązana do wpłat na PFRON – mówił Marcin Ostrowski, adwokat reprezentujący w NSA skarżącą.
NSA uznał jednak, że cztery z pięciu złożonych skarg są bezzasadne. Powołał się przy tym m.in. na art. 1 i 7 ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 166, poz. 1608 ze zm.). Zgodnie z nimi to agencja zatrudnia takie osoby na podstawie umowy o pracę na czas określony lub na dany okres wykonania obowiązków zawodowych.
– Nie ulega wątpliwości, że agencja jest pracodawcą w rozumieniu przepisów kodeksu pracy i nie wpływa na to, że pracownik wykonuje swoje obowiązki pod nadzorem firmy będącej użytkownikiem – uzasadniał Bogusław Woźniak, sędzia NSA.
Dodał, że przepisy ustawy rehabilitacyjnej nie zawierają wyłączenia, które zwalniałoby takie podmioty z wpłat na PFRON.
Z pięciu złożonych skarg korzystnie dla skarżącej została rozpatrzona tylko jedna – na wyrok WSA w Warszawie z 24 stycznia 2013 r. (sygn. akt III SA/Wa 2008/13). NSA uznał w tym przypadku zarzut wadliwego przeprowadzenia przez fundusz postępowania służącego ustaleniu wysokości wpłaty. Wskazał, że to jego zadaniem było określenie rzeczywistej liczby pracowników agencji, aby prawidłowo wyliczyć kwotę należności.
ORZECZNICTWO
Wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 278/13, 302/13, 1935/13, 2518/14, 2826/14.