Pieniądze wypłacane kierowcom na poczet kosztów korzystania z toalet i pryszniców są oskładkowane – uznał ZUS.
Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie transportu towarów zamierzał wypłacać kierowcom wykonującym zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych ekwiwalenty na poczet kosztów korzystania z pryszniców i toalet oraz kosztów prania i suszenia odzieży. Podlegałyby one proporcjonalnemu zmniejszeniu w zależności od tego, przez jaką część miesiąca pracownik realizowałby zadania służbowe.
Firma miała jednak wątpliwości, czy wspomniane ekwiwalenty należy wliczać do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Dlatego wystąpiła do ZUS z wnioskiem o interpretację przepisów. W swoim stanowisku wskazywała, że składki od takich wypłat nie powinny być odprowadzane. Powoływała się przy tym na par. 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. 2022 poz. 449). Zgodnie z tym przepisem podstawy wymiaru nie stanowi m.in. wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bhp oraz ekwiwalenty za te świadczenia, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej. W ocenie wnioskodawcy pranie i suszenie są w tym wypadku niezbędne, żeby spełnić warunki bhp. I podobnie jak ekwiwalent za korzystanie z pryszniców i toalet (także związany z kwestiami bhp) nie powinien stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
ZUS uznał jednak takie stanowisko za nieprawidłowe. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że z par. 2 ust.1 pkt 6 rozporządzenia wynika, że pracodawca nie opłaca składek od równowartości faktycznych kosztów, które zostały poniesione w związku z praniem odzieży. Jednak w sytuacji, gdy firma co miesiąc wypłaca pracownikowi z tego tytułu stałą kwotę, świadczenie takie nie może zostać uznane za ekwiwalent, tylko za ryczałt. W konsekwencji, w ocenie ZUS, taka wypłata stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, nawet jeśli została nazwana inaczej.
Organ rentowy wskazał również, że z podstawy wymiaru nie może zostać wyłączony też ekwiwalent na poczet kosztów korzystania z toalet i pryszniców. W par. 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia wyłączono wartość świadczeń rzeczowych oraz ekwiwalenty za te świadczenia wynikające z przepisów bhp. Problem w tym, że – jak zauważył ZUS – kodeks pracy ani rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. Dz.U. 2003 nr 169, poz. 1650) nie przewidują możliwości wypłaty ekwiwalentu za korzystanie z pryszniców lub z tytułu ponoszenia innych kosztów związanych z higieną osobistą. Nie ma zatem podstawy, by uznać, że tego rodzaju świadczenia wynikają z przepisów o bhp. Takich kosztów nie można zatem zaliczyć kierowcom transportu międzynawowego do ekwiwalentu za świadczenia wynikające z przepisów o bhp. ©℗
Decyzja ZUS oddział w Gdańsku z 17 sierpnia 2022 r., DI/100000/43/694/2022
