Prokurator może członkowi służby cywilnej tymczasowo zakazać wykonywania obowiązków. Pensji za ten okres jednak nie otrzyma
Instytucja zawieszenia pełnienia obowiązków zawodowych została przyjęta w art. 68–69 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (dalej: u.s.c.). W praktyce zawieszenie oznacza zwolnienie członka korpusu ze świadczenia pracy. Chociaż nie wykonuje swoich zadań służbowych, to jednak nadal pozostaje zatrudniony w urzędzie.
Gdy aresztowanie...
Zawieszenie następuje z mocy samego prawa w razie tymczasowego aresztowania urzędnika lub pracownika służby cywilnej. Nie jest konieczne w tym wypadku jakiekolwiek oświadczenie dyrektora generalnego urzędu.
Tymczasowe aresztowanie jest środkiem izolacyjnym, który zgodnie z art. 249 par. 1 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. nr 89, poz. 555 ze zm.; dalej: k.p.k.) może być stosowany w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a wyjątkowo także w celu zapobieżenia popełnieniu przez oskarżonego nowego, ciężkiego przestępstwa. Areszt stosuje się tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo. Postanowienie o tymczasowym aresztowaniu, na podstawie art. 250 k.p.k., wydaje sąd karny, który w świetle art. 261 par. 3 k.p.k. ma obowiązek niezwłocznego zawiadomienia pracodawcy o zastosowaniu tego środka zapobiegawczego. Okres trwania tymczasowego aresztowania należy liczyć od dnia zatrzymania oskarżonego.
Ponadto prokurator, na podstawie art. 276 k.p.k., może zawiesić członka służby cywilnej w czynnościach służbowych, gdy wobec niego prowadzone jest postępowanie przygotowawcze. Ten środek zapobiegawczy stosuje się wtedy, gdy popełnienie przestępstwa pozostaje w związku z wykonywanymi przez podejrzanego czynnościami służbowymi. Oznacza też, co do zasady, zakaz świadczenia pracy przez danego członka korpusu.
Stosunek pracy urzędnika służby cywilnej wygasa w razie upływu trzech miesięcy nieobecności w pracy z powodu tymczasowego aresztowania.
...i decyzja dyrektora
Powodem zawieszenia stosunku pracy członka służby cywilnej może być wszczęcie wobec niego postępowania dyscyplinarnego lub karnego. Decyzję w tej sprawie może podjąć dyrektor generalny urzędu. Okres zawieszenia powinien trwać do chwili zakończenia postępowania dyscyplinarnego lub karnego, jednak nie dłużej niż 3 miesiące.
Po tym czasie należy członka korpusu służby cywilnej przywrócić do pracy i na to samo stanowisko, które zajmował przed zawieszeniem. Natomiast pracownikowi dyrektor generalny może na okres 3 miesięcy w roku kalendarzowym powierzyć wykonywanie innej pracy niż określona w umowie o pracę. Jest to dopuszczalne pod warunkiem, że będzie ona odpowiadała jego kwalifikacjom.
Gdy powód zawieszenia przeciąga się w czasie, dyrektor generalny urzędu może z członkiem korpusu rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia.
Prawo do zarobków
Gdy powodem zawieszenia było tymczasowe aresztowanie, członkowi korpusu służby cywilnej przez ten okres (nie dłużej niż 3 miesiące) należy się wynagrodzenie, pomniejszone o połowę. W skład pensji wchodzą wszystkie jej składniki. W przypadku zaś umorzenia postępowania karnego albo wydania wyroku uniewinniającego, urzędnikowi lub pracownikowi służby cywilnej przysługuje świadczenie uzupełniające, które musi wyrównać wynagrodzenie do pełnej jego wysokości za czas tymczasowego aresztowania. Zasady tej nie stosuje się w razie warunkowego umorzenia postępowania karnego.
Gdy jednak członek służby cywilnej był zawieszony decyzją dyrektora generalnego urzędu, to przez ten okres zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia oraz innych uprawnień i świadczeń pracowniczych. Takiego uprawnienia nie ma wówczas, gdy to prokurator zastosował środek zapobiegawczy w postaci zakazu wykonywania czynności służbowych. [przykład]
PRZYKŁAD
Urząd miał rację
W postępowaniu karnym prokurator zastosował wobec urzędnika środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych. Urząd, po otrzymaniu postanowienia w tej sprawie, zaprzestał wypłacać urzędnikowi wynagrodzenia. Ten wystąpił do sądu o zasądzenie od pozwanego urzędu kwoty niewypłacanego mu zarobku. Wskazał, że jego zdaniem powinien on dostać połowę wynagrodzenia, tak jak w przypadku zawieszenia stosunku pracy z powodu tymczasowego aresztowania.
Sąd oddalił żądanie urzędnika i wskazał, że za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do pensji tylko wtedy, gdy przepisy prawa tak stanowią. Jeżeli zaś brak jest takiej regulacji, wynagrodzenie pracownikowi nie przysługuje. Ustawa o służbie cywilnej nie przewiduje zachowania prawa do wynagrodzenia za okres nieświadczenia pracy z powodu zawieszenia w czynnościach służbowych na mocy postanowienia prokuratora. Takie uprawnienie wyraźnie jest przewidziane w razie zastosowania tymczasowego aresztowania. Są to jednak odmienne środki zapobiegawcze.
Podstawa prawna
Art. 68, art. 69, art. 70 pkt 6 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1111 ze zm.).