Czy zmiana zakresu czynności pracownika wymaga zawsze wręczenia mu wypowiedzenia zmieniającego?
Wojciech Ostrowski radca prawny, Rachelski i Wspólnicy
O tym, czy w przypadku powierzenia pracownikowi nowych obowiązków (wykraczających poza rodzaj umówionej pracy) konieczne jest wypowiedzenie zmieniające, czy też można je potraktować jako polecenie pracodawcy wydane na podstawie o art. 100 par. 1 k.p., decyduje przede wszystkim charakter zmian. Jeżeli dotyczą one istotnych warunków pracy i płacy (rodzaj, miejsce, wymiar czasu pracy i wysokość wynagrodzenia lub wykraczają poza obowiązki związane z pełnioną przez niego funkcją), wypowiedzenie zmieniające będzie niezbędne. Wypowiedzenie zmieniające nie będzie jednak konieczne, gdy pracodawca ze względu na swoje uzasadnione potrzeby powierzy podwładnemu na określony czas inną rodzajowo pracę, niż określona w umowie w trybie art. 42 par. 4 k.p.
W przypadku gdy pracodawca decyduje się zmienić zakres obowiązków, przy czym jest on nadal zgodny z uzgodnionym przez strony w umowie o pracę zakresem obowiązków (stanowiskiem), nie trzeba wręczać wypowiedzenia zmieniającego. Pracodawca może bowiem skorzystać z uprawnienia, o którym mowa w art. 100 par. 1 k.p. W wyroku z 7 listopada 1974 r. (sygn. akt I PR 332/74) Sąd Najwyższy stwierdził, że zmiana przez zakład pracy zakresu czynności pracownika nie stanowi istotnej zmiany warunków pracy wymagającej wypowiedzenia, jeżeli czynności, które ma wykonywać podwładny, nie wykraczają poza obowiązki związane z pełnioną przez niego funkcją. Pogląd ten potwierdza również bardziej aktualne orzecznictwo SN. W uzasadnienia wyroku z 12 kwietnia 2012 r. (sygn. akt II PK 216/2011) czytamy: „Ujęty formalnie zakres czynności pracownika (stanowiskowa karta pracy) z reguły nie stanowi zamkniętego zakresu jego obowiązków (wyrok z dnia)”. Przełożony ma więc możliwość wydawania pracownikowi poleceń na podstawie art. 100 par. 1 k.p., których zakres w wyjątkowych sytuacjach może być szerszy niż rodzaj umówionej pracy. Należy jednak pamiętać, że korzystanie przez pracodawcę z art. 100 par. 1 k.p. nie możne prowadzić do obchodzenia regulacji z art. 29 par. 1 pkt 1 k.p., dotyczącej rodzaju umówionej pracy i w trybie polecenia służbowego zmienić pracownikowi pracę na inną niż umówiona.