Na podstawie danych z tej informacji zakład ustala stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe.
Ustawowy termin na przekazanie ZUS IWA mija 31 stycznia. Jednak z uwagi, że koniec tego terminu wypada w tym roku w sobotę traktowaną jako dzień równorzędny z ustawowo wolnym od pracy, formularz można złożyć w najbliższy następny dzień powszedni, czyli 2 lutego. Płatnik musi przekazać ZUS IWA w formie, jaka obowiązuje go w odniesieniu do pozostałych dokumentów.
Obowiązek złożenia tej informacji o danych za 2014 r. nie dotyczy wszystkich płatników, lecz tych, którzy spełniają łącznie następujące warunki:
- byli zgłoszeni nieprzerwanie w ZUS jako płatnicy składek na ubezpieczenie wypadkowe od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 r. i co najmniej jeden dzień w styczniu 2015 r.,
- zgłaszali w 2014 r. do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych,
- byli wpisani do rejestru REGON 31 grudnia 2014 r.
ZUS IWA nie składają ci płatnicy, którzy choć w jednym miesiącu ubiegłego roku nie przekazywali składek na ubezpieczenie wypadkowe. Jeśli rozpoczęli działalność w trakcie 2014 r., też nie dotyczy ich ten obowiązek.
Wyliczając, czy płatnik zgłaszał do ubezpieczenia wypadkowego w 2014 r. co najmniej 10 ubezpieczonych, trzeba podzielić sumę osób podlegających temu ubezpieczeniu w ciągu poszczególnych miesięcy 2014 r. przez 12. ZUS w poradniku zamieszczonym na swojej stronie internetowej wyjaśnił, że ustalając liczbę ubezpieczonych w poszczególnych miesiącach, należy uwzględnić wszystkich, którzy podlegali wspomnianemu ubezpieczeniu przynajmniej przez jeden dzień. Daną osobę liczy się jako jednego ubezpieczonego, mimo zgłoszenia np. z dwóch tytułów – przez część miesiąca ze zlecenia, a przez część z umowy o pracę.
Aby zdyscyplinować płatników do należytego wykonywania omawianego obowiązku, w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych przewidziano sankcję. Jeżeli płatnik składek nie przekaże danych lub przekaże nieprawdziwe – co będzie skutkowało zaniżeniem stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe – ZUS ustali mu na cały rok składowy podwyższoną stopę. Będzie ona wynosiła 150 proc. stopy procentowej obliczonej od prawidłowych danych.
Z orzecznictwa sądów wynika, że wspomniana sankcja nie ma zastosowania w każdej sytuacji nieprawdziwego podania wymaganych informacji. Konieczne jest stwierdzenie, czy zachowanie płatnika było zawinione. Jeśli przekazał obiektywnie nieprawdziwe dane, będąc przekonanym o ich zgodności z rzeczywistością, wówczas nie ma podstawy naliczenia mu wyższej stopy procentowej składki na cały rok składkowy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 25 września 2014 r., sygn. akt III AUa 2766/13, LEX nr 1526946; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 29 maja 2014 r., sygn. akt III AUa 942/13, LEX nr 1496086).
Podstawa prawna
Art. 31, art. 34 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322 ze zm.).