Pracownik, który wykonuje swoje obowiązki przy wykorzystaniu samochodu służbowego, dojeżdża nim również z domu do pracy i z pracy do domu. Czy wartość pieniężna świadczenia polegającego na tym, że pracownik dojeżdża samochodem służbowym z domu do pracy i z pracy do domu powinna być uwzględniona w podstawie wymiaru składek ZUS?
Tak, jeżeli nieodpłatne świadczenie polegające na wykorzystaniu samochodu służbowego na przejazdy z domu do pracy i z pracy do domu są przychodem ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pracownika stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych.
Za przychód ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Wykorzystywanie samochodu służbowego przez pracownika do celów prywatnych jest traktowane przez organy podatkowe jako nieodpłatne świadczenie, które stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych. Dotyczy to również przejazdów z domu do pracy i z pracy do domu, chyba że pracownik w ten sposób wykonuje swoje obowiązki służbowe (np. z uwagi na to, że pracodawca nie posiada stosownego parkingu, do obowiązków służbowych pracownika należy bezpieczne parkowanie samochodu służbowego w miejscu zamieszkania). Organy podatkowe stoją bowiem na stanowisku, że jeżeli przejazdy z domu do pracy i z pracy do domu stanowią realizację obowiązków służbowych, to po stronie pracownika nie pojawia się przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych (np. indywidualna interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 6 grudnia 2012 r., sygn. IPPB2/415-831/12-5/MK).
Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia polegającego na wykorzystaniu przez pracownika samochodu służbowego do przejazdów z domu do pracy i z pracy do domu powinna być uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, chyba że służą one wykonaniu obowiązków pracowniczych. W uzupełnieniu powyższego należy dodać, że ZUS stoi na stanowisku, że do przychodu ze stosunku pracy w postaci nieodpłatnego wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych nie stosuje się par. 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zgodnie z którym wolne od składek są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji (np. interpretacja indywidualna Oddziału ZUS w Gdańsku z 29 maja 2013 r., znak: DI/100000/451/659/2013).
Podstawa prawna
Art. 4 pkt 9, art. 18 ust. 1, art. 20 ust. 1 i art. 21 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Art. 81 ust. 1, 5 i 6 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).
Art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Par. 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 ze zm.).