Pracodawca, który po utracie statusu zakładu pracy chronionej (ZPChr) zachował fundusz rehabilitacji i potem połączył się z innym przedsiębiorstwem, traci uprawnienie do korzystania z jego środków. Nie zyskuje go też przejmująca firma.
Tak wynika z odpowiedzi biura pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych (BON) na pytanie Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (POPON). Przedstawiony przez nią problem dotyczył firmy, która utraciła status ZPChr. Mogła ona natomiast dalej prowadzić zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON), ponieważ spełniała warunek wynikający z art. 33 ust. 7b ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji społecznej oraz zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.). Przepis ten umożliwia bowiem zachowanie i korzystanie z pieniędzy funduszu, jeżeli były ZPChr ma co najmniej 15 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty oraz 25-proc. wskaźnik osób z dysfunkcjami zdrowotnymi.
Firma ta była jednak przejmowana przez inne przedsiębiorstwo i wątpliwości organizacji były związane z dalszym gospodarowaniem środkami z ZFRON. Jak wskazuje BON, pracodawca wskazany w art. 33 ust. 7b ustawy rehabilitacyjnej przestaje korzystać z uprawnienia określonego w tym przepisie, jeżeli zostanie przejęty przez inny podmiot.
Biuro zwraca też uwagę, że w przypadku połączenia przez przejęcie, na podstawie art. 491 par. 1 ustawy z 15 września 2000 r. kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.), nie dojdzie do przejścia niewykorzystanych pieniędzy na spółkę przejmującą. Artykuł 33 ust. 7b ustawy rehabilitacyjnej odnosi się bowiem wyłącznie do podmiotów wyjściowo legitymujących się statusem ZPChr, czyli tych, którzy go uzyskali.
BON przypomina też, że sukcesja generalna praw i obowiązków jest ograniczona w odniesieniu do stosunków administracyjnoprawnych związanych ściśle z firmą, dla której zostały ustanowione, i zasadniczo nie ulegają one przeniesieniu. Ponadto do przekazania niewykorzystanych pieniędzy z ZFRON nie dojdzie również w sytuacji, gdy spółka posiadająca prawo do dysponowania nimi po utracie statusu ZPChr sprzedała przedsiębiorstwo na podstawie przepisów ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121).
– Zarówno w przypadku przejęcia, jak i sprzedaży, były ZPChr musi przekazać niewydane pieniądze do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – mówi Mateusz Brząkowski, radca prawny POPON.
Inaczej jednak wygląda sytuacja, gdy dochodzi do zmiany formy prawnej pracodawcy dokowanej w trybie np. art. 203f ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1443), czyli przekształcenia spółdzielni pracy w spółkę handlową. Wówczas BON uznaje, że firma może kontynuować gospodarowanie środkami ZFRON.
2035 firm miało status Zakładu Pracy Chronionej w 2010 r.
1319 pracodawców działało na chronionym rynku pracy w czerwcu 2014 r.