Nowe reguły certyfikowania kompetencji i umiejętności uzyskanych za granicą pozwolą Polsce uniknąć unijnych kar. Rząd liczy, że Komisja Europejska wycofa skargę złożoną do TSUE.
Rada Ministrów przyjęła wczoraj projekt nowelizacji ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych. Przygotowało go Ministerstwo Edukacji i Nauki.
Celem projektu jest dostosowanie polskiego prawa do wytycznych Unii Europejskiej.
Zdaniem Komisji Europejskiej niektóre przepisy dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych zostały wdrożone do polskiego porządku prawnego w sposób nieprawidłowy lub niepełny. W związku z tym KE w lipcu 2020 r. podjęła decyzję o skierowaniu do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) skargi przeciwko Polsce.
Najważniejsze rozwiązania zawarte w projekcie dotyczą m.in. wyrównywania różnic między kształceniem wymaganym w RP a tym zrealizowanym przez osobę ubiegającą się o uznanie kwalifikacji zawodowych. Zgodnie z zaproponowanym w noweli przepisem właściwy organ przed podjęciem postanowienia w sprawie zastosowania środków wyrównawczych ustali na podstawie dokumentów wydanych w innym państwie, czy wiedza, umiejętności i kompetencje nabyte przez wnioskodawcę wyrównują w całości albo w części istotnie różniący się materiał.
W zmienionej ustawie zostanie też wskazane, że w postanowieniu w sprawie zastosowania środków wyrównawczych trzeba będzie określić:
- poziom kwalifikacji wymagany do wykonywania zawodu regulowanego w RP i poziom tych posiadanych przez wnioskodawcę,
- zakres istotnie różniącego się materiału podlegającego wyrównaniu,
- zakres i czas trwania stażu adaptacyjnego lub zakres testu umiejętności.
Organ przeprowadzi taką ocenę, mając na uwadze konieczność wyrównania istotnie różniącego się materiału w stopniu niezbędnym do wykonywania np. zawodu regulowanego.
Ponadto projekt przewiduje nowe przepisy dotyczące sprawdzania znajomości języka polskiego w stopniu niezbędnym do wykonywania profesji, które są objęte unijnymi regułami.
Co więcej, zostaną również doprecyzowane zasady przyznawania częściowego dostępu do zawodu regulowanego w przypadku specjalistów, którzy korzystają z uznania kwalifikacji w ramach tzw. automatycznego systemu uznawania kompetencji zawodowych.
Z projektu wynika również, że przepisy ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej nie będą stosowane do zawodu notariusza, a także do profesji oraz działalności regulowanych, bezpośrednio i szczególnie związanych z wykonywaniem władzy publicznej w Polsce.
Uwagi do projektu wniósł m.in. Urząd Dozoru Technicznego. Domagał się m.in. określenia katalogu przesłanek wydania decyzji w sprawie odstąpienia od uznania kwalifikacji. Pomysł ten jednak nie znalazł aprobaty MEiN. Wskazało, że decyzja w sprawie odstąpienia od uznania kwalifikacji jest wydawana w sprawach indywidualnych. – Należy zauważyć, że z uwagi na dużą liczbę zawodów i działalności regulowanych w Rzeczypospolitej Polskiej i związanych z tym możliwych stanów faktycznych, które mogą występować w postępowaniach prowadzonych w tym zakresie, nie jest celowe określanie w ustawie ogólnych przesłanek wydawania decyzji w tych sprawach. Katalogu takich przesłanek nie ustanawia także dyrektywa – uzasadnił resort.
Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem następującym po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Rząd oczekuje, że efektem wprowadzenia zmian w ustawie będzie uznanie przez KE prawidłowości wdrożenia przepisów dyrektywy do polskiego porządku prawnego i odstąpienie od decyzji o skierowaniu do TSUE skargi przeciwko RP.
Etap legislacyjny
Projekt przyjęty przez rząd