Przez kilka lat tworzyliśmy zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Jednak w tym roku ze względu na niższy stan zatrudnienia nie mamy funduszu i będziemy wypłacać świadczenia urlopowe. Jak rozliczyć pracownika zatrudnionego na 1/2 etatu, z wynagrodzeniem 1870 zł? Pracownik rozpocznie swój 14-dniowy urlop wypoczynkowy 21 czerwca br. Świadczenie urlopowe przysługuje mu w wysokości 775,13 zł (1550,26 zł x 1/2).

odpowiedź

Pracodawcy zatrudniający według stanu na 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, mogą:
  • tworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych ‒ do wysokości i na zasadach określonych w art. 5 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ustawa o zfsś), lub
  • wypłacać świadczenia urlopowe – również według ustawy o zfśs.
Zatem można podsumować, że obowiązanymi do wypłaty świadczeń urlopowych w 2021 r. są pracodawcy:
  • niezobligowani do utworzenia zfśs, tj. zatrudniający według stanu na 1 stycznia 2021 r. mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty;
  • którzy nie założyli zfśs, a jednocześnie nie zrezygnowali w tym roku z wypłaty świadczeń, dopełniając formalności w tym zakresie, do końca stycznia 2021 r. (poinformowanie pracowników o niewypłacaniu świadczeń urlopowych);
  • którzy nie prowadzą działalności w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (te obowiązkowo tworzą zfśs, bez względu na wielkość personelu).
Świadczenie urlopowe wypłaca pracodawca raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych (14 dni z rzędu, zarówno dni pracy, jak i wolne), i to jest jedyne kryterium wypłaty świadczenia. Nie stosuje się tu przesłanek socjalnych ani innych, takich jak staż pracy, urlop bieżący lub zaległy.
Wypłata świadczenia urlopowego następuje nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego.
Odpis podstawowy
Wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika (w warunkach normalnych, szczególnych lub w szczególnym charakterze, na warunkach przewidzianych dla młodocianych), z tym że wysokość świadczenia dla pracowników niepełnoetatowych (z wyjątkiem młodocianych) ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. W 2021 r. odpis podstawowy wynosi 1550,26 zł i ta kwota odpowiada wysokości świadczenia urlopowego dla pełnego wymiaru. Jednakże ustawodawca wyznaczył tylko górną granicę świadczenia, a tym samym nie nakazuje wypłacać go bezwzględnie w wysokości odpisu. Dlatego można wypłacać świadczenia urlopowe w wysokości niższej. Świadczenie ma charakter roszczenia, co oznacza, że można dochodzić jego wypłaty na drodze sądowej. Prawo do świadczenia urlopowego nie przechodzi na rok następny.
Podatek i składki
Dla celów podatkowych świadczenie urlopowe mieści się w definicji przychodów ze stosunku pracy. Nie zostało wymienione w katalogu przychodów zwolnionych, określonych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podlega więc opodatkowaniu na zasadach ogólnych, tj. tak jak wszystkie inne składniki płacowe. Pracodawca wypłacający w danym miesiącu takie świadczenie ma obowiązek pobrać od niego stosowną zaliczkę na podatek.
Świadczenie urlopowe nie podlega składkom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, jeżeli jest wypłacone zgodnie z przepisami ustawy o zfśs, czyli w odpowiedniej wysokości i po spełnieniu przesłanki w postaci odpowiednio długiego urlopu. Zwolnienie – do określonego limitu ‒ wynika z par. 2 ust. 1 pkt 21 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, oraz z samej ustawy o zfśs, która stanowi, że świadczenie urlopowe nie podlega składce na ubezpieczenie społeczne pracowników (art. 3 ust. 6).
Reasumując, świadczenie urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami ustawy o zfśs jest wolne od składek na ZUS do wysokości nieprzekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego.©℗
Rozliczenie pracownika
Świadczenie urlopowe w wysokości 775,13 zł pracodawca wypłaci 18 czerwca.
Lista ze świadczeniem urlopowym (podstawowe koszty uzyskania przychodów, PIT-2)
Elementy Kwota Sposób wyliczenia
Świadczenie 775,13 zł
Składki na ubezpieczenia społeczne 0 zł
Składka na ubezpieczenie zdrowotne:‒ do zapłaty do ZUS‒ odliczana od podatku 0 zł0 zł
Zaliczka na podatek 45 zł Przychód do opodatkowania: 775,13 zł• podstawa opodatkowania po zaokrągleniu: 525 zł775,13 zł (przychód) – 250 zł (koszty uzyskania przychodów) = 525,13 zł• zaliczka do urzędu skarbowego: 45 zł(525 zł x 17 proc.) ‒ 43,76 zł = 45,49 zł
Kwota do wypłaty 730,13 zł 775,13 zł – 45 zł
Lista płac za czerwiec 2021 r. – wynagrodzenie (bez stosowania kosztów uzyskania przychodów oraz kwoty zmniejszającej)
Elementy Kwota Sposób wyliczenia
Przychód 1870 zł
Składki na ubezpieczenia społeczne 256,38 zł Podstawa wymiaru: 1870 zł• składka emerytalna: 1870 zł x 9,76 proc. = 182,51 zł• składka rentowa: 1870 zł x 1,5 proc. = 28,05 zł• składka chorobowa: 1870 zł x 2,45 proc. = 45,82 złŁączna kwota składek: 256,38 zł
Składka na ubezpieczenie zdrowotne ‒ do zapłaty do ZUS‒ odliczana od podatku 145,23 zł125,06 zł Podstawa wymiaru: 1613,62 zł [1870 zł ‒ 256,38 zł (składki na ubezpieczenia społeczne)]1613,62 zł x 9 proc. = 145,23 zł1613,62 zł x 7,75 proc. = 125,06 zł
Zaliczka na podatek dochodowy 149 zł Przychód do opodatkowania: 1870 zł• podstawa opodatkowania po zaokrągleniu: 1614 zł[1870 zł (przychód) – 256,38 zł (składki na ubezpieczenia społeczne)]• zaliczka do US: 149 zł1614 zł x 17 proc. = 274,38 zł (zaliczka na podatek) – 125,06 zł (składka zdrowotna odliczana od podatku) = 149,32 zł
Kwota do wypłaty 1319,39 zł 1870 zł – (256,38 zł + 145,23 zł + 149 zł)