Organ rentowy od kwietnia 2023 r. planuje przejąć rozliczenia osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, a w następnych latach kolejnych przedsiębiorców.
Informowaliśmy o tym w DGP nr 81/2021 („ZUS porozmawia z firmami o planach, które mają ułatwić życie przedsiębiorcom”). Chodzi m.in. o sposób ich rozliczeń z ZUS. Zakład zamierza przejąć od nich obowiązek ustalania wysokości składek i zgłaszania do ubezpieczeń oraz wyrejestrowania z nich. Jak to zrobi?
Przedsiębiorca przekaże do ZUS jednolity plik ubezpieczeniowy z informacjami na temat sytuacji swojej i ubezpieczonych zatrudnionych w jego firmie. Na podstawie tych danych organ rentowy wykona odpowiednie operacje i poinformuje płatnika o ich wyniku. Jeśli ten ostatni nie będzie miał zastrzeżeń do przygotowanych przez zakład wyliczeń, wystarczy, że opłaci składkę. Zmiany te wynikają z przyjętej przez ZUS Strategii na lata 2021–2025.
Podczas konsultacji propozycji przedsiębiorcy zadali Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych sporo pytań. Zastanawiali się, które systemy kadrowo-płacowe będą kompatybilne i zintegrowane z bazami ZUS. Organ rentowy wyjaśnił, że upubliczni standard techniczny i inne wymogi dotyczące przekazywania danych w jednolitym pliku ubezpieczeniowym. Ma to pozwolić na komunikację systemów kadrowo-płacowych, które występują na polskim rynku, z systemem informatycznym zakładu.
Przedsiębiorcy pytali też, w jaki sposób zostaną poinformowani o kwocie składek, jaką powinni zapłacić za dany miesiąc. ZUS zaproponował, aby płatnicy składek przekazywali jednolity plik ubezpieczeniowy do piątego dnia roboczego następnego miesiąca. Po jego otrzymaniu organ rentowy ma rozliczyć składki w ciągu pięciu dni. O efekcie poinformuje płatnika na jego profilu w PUE, tzn. wskaże ustaloną podstawę wymiaru i wysokość należnych składek za ubezpieczonych oraz łączną kwotę do zapłaty. Jeżeli płatnik nie zgodzi się z rozliczeniem, będzie miał prawo do złożenia reklamacji.
ZUS wyjaśnił też, od kiedy będzie obowiązywać przesyłanie jednolitego pliku ubezpieczeniowego. Wstępny harmonogram zakłada, że rozliczenia osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą organ rentowy przejmie od kwietnia 2023 r. W przypadku płatników zatrudniających:
- do 20 ubezpieczonych – pierwsze składki planuje rozliczyć za listopad 2023 r.,
- do 50 ubezpieczonych – pierwsze składki ma rozliczyć za grudzień 2023 r.,
- 50 i więcej ubezpieczonych – pierwsze składki ma rozliczyć za styczeń 2024 r.
