Usługa uprawniająca do udzielenia obniżenia we wpłatach na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) musi mieć charakter usługi własnej i nie może być wykonywana przez wielu pracodawców lub wiele podmiotów.

Tak wynika z decyzji PFRON z 31 marca 2021 r. w sprawie interpretacji przepisów wydanej dla jednego z pracodawców (nr DW.400.9. 2021.RUK). Wystąpiła o nią firma, która zamierza udzielać swoim kontrahentom ulgi we wpłatach na PFRON z tytułu świadczonych przez nią usług. Będą one polegać na zapewnianiu klientom usług czystościowo-porządkowych, które będą dotyczyć określonych obiektów oraz przylegających do nich terenów. Część usług specjalistycznych, w tym m.in. usług alpinistycznych, specjalistycznego czyszczenia przemysłowego oraz odśnieżania, pracodawca będzie podzlecał innym przedsiębiorstwom. Dlatego firma zwróciła się do PFRON o wyjaśnienie, jak w takiej sytuacji zdefiniować pojęcie usługi własnej, której sprzedaż uprawnia do wystawienia kontrahentowi informacji o kwocie obniżenia wpłaty na fundusz.
W swojej decyzji PFRON przypomina, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 573) wpłaty na fundusz są obniżane z tytułu zakupu produkcji lub usługi (z wyłączeniem handlu) odpowiednio wytworzonej lub świadczonej przez pracodawcę zatrudniającego minimum 25 osób oraz osiągającego odpowiedni wskaźnik i strukturę zatrudnienia niepełnosprawnych pracowników. Przedsiębiorstwo musi więc nie tylko mieć w ofercie sprzedaży dane usługi lub produkcję czy formalnie firmować ich oferowanie nabywcy, ale też samemu wytworzyć produkcję lub zrealizować usługi. Wkład w wytworzenie produkcji lub wykonanie usługi jest kluczowy, bo jego istnienie oraz zakres decydują, czy w ogóle można wystawić informację o obniżeniu wpłaty oraz z jakiego tytułu.
Ponieważ z informacji przedstawionych przez pracodawcę wynika, że część usług czystościowo-porządkowych będzie świadczył za pośrednictwem podwykonawców, oznacza to, że nie będą one wykonywane wyłącznie przez niego i z tego względu usługa nie będzie miała przymiotu usługi własnej, ale mieszanej. PFRON przypomina, że usługa uprawniająca do obniżenia wpłaty może być wykonywana przez osoby niebędące pracownikami sprzedającego i osoby, które są pracownikami innego pracodawcy. Dlatego uznaje się za usługę własną również taką, która jest realizowana przez zleceniobiorców nieprowadzących działalności gospodarczej, pracowników tymczasowych lub takich, których pracę udostępniono sprzedającemu (outsourcing).
Podwykonawca jest jednak odrębnym od pracodawcy podmiotem. Z tego względu jego udział w realizowaniu usługi będzie bezspornie naruszeniem art. 22 ust. 1 ustawy o rehabilitacji. Wynika z niego jednoznacznie, że nie może być ona świadczona przez wielu pracodawców i wiele podmiotów. To automatycznie dyskwalifikuje taką usługę jako własną. Nie ma przy tym znaczenia, czy określone usługi czystościowo-porządkowe będą usługą jednorazową czy kompleksową, bo jeśli będą świadczone przez pracowników pracodawcy oraz z wykorzystaniem podwykonawców, w świetle przepisów i tak nie będą stanowić usługi własnej.