Jeżeli choć jedna osoba zatrudniona w mikroprzedsiębiorstwie chce oszczędzać w Pracowniczych Planach Kapitałowych to przedsiębiorca powinien podjąć działania mające na celu wdrożenie programu − powiedział PAP ekspert regionalny PPK Maciej Sawicz.
PPK w jednostkach sektora publicznego
1 stycznia 2021 roku rozpoczął się IV ostatni etap wdrożenia PPK. Do programu będą przystępować − oprócz najmniejszych firm zatrudniających do 20 osób – wszystkie jednostki sektora publicznego, a więc m.in. podmioty należące do administracji rządowej i samorządowej, w tym też np. szkoły, przedszkola, szpitale czy przychodnie.
Za wdrożenie i prowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych odpowiada spółka PFR Portal PPK. Jak wskazał Sawicz, eksperci regionalni PPK przeprowadzili już tysiące bezpłatnych szkoleń dotyczących PPK dla pracowników i pracodawców. Łącznie przeszkolili już ponad 190 tys. pracowników z blisko 11 tys. firm, zarówno z sektora publicznego, jak i prywatnego.
Z pytań zadawanych podczas szkoleń wynika, że dla pracodawców z IV etapu wdrażania PPK jednym z ważniejszych zagadnień jest możliwość wspólnego wyboru instytucji finansowej. „Jest to możliwe, ponieważ Tarczą 4.0 dodano do ustawy o PPK przepis, zgodnie z którym wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarząd powiatu albo zarząd województwa może ─ w imieniu podmiotów zatrudniających, będących jednostkami organizacyjnymi danej jednostki samorządu terytorialnego ─ dokonać wyboru instytucji finansowej, z którą te podmioty zawrą umowy o zarządzanie PPK. To duże ułatwienie, bo oznacza to, że np. szkoły czy przedszkola nie będą musiały dokonywać wyboru instytucji finansowej indywidualnie” – powiedział trener PFR Portal PPK.
PPK bez procedur Prawa zamówień publicznych?
Kolejną ważną kwestią dla zatrudniających z sektora publicznego – jak wskazał M. Sawicz – jest możliwość wyboru instytucji zarządzającej PPK bez konieczności stosowania procedur Prawa zamówień publicznych. Przypomniał, że od nowego roku przepisów Prawa zamówień publicznych do umów o zarządzanie PPK nie stosuje się, jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż progi unijne. Dla instytucji administracji centralnej próg ten wynosi 139 tys. euro, a dla instytucji poniżej szczebla centralnego – 214 tys. euro. „Gdy te progi zostaną przekroczone, konieczny jest wybór instytucji finansowej w trybie zamówień publicznych. Natomiast, jeżeli wartość zamówienia jest niższa, to podmioty publiczne nie muszą organizować przetargu na zarządzanie PPK” - wyjaśnił M. Sawicz.
Wskazał, że na portalu mojeppk.pl pracodawcy znajdą specjalnie przygotowany dla „budżetówki” kalkulator do szacowania wartości zamówienia. Powiedział, że kalkulator pozwala orientacyjnie oszacować wartość zamówienia i sprawdzić, czy nie zostaną osiągnięte progi unijne, od których uzależnione jest stosowanie procedur z nowego Prawa zamówień publicznych. „Narzędzie to pomaga oszacować wartość zamówienia w PPK stosownie do okresu, na jaki ma być zawarta umowa o zarządzanie PPK” – wyjaśnił M. Sawicz.
PPK w mikroprzedsiębiorstwach
Ekspert wskazał, że podczas szkoleń bardzo wiele pytań dotyczy obowiązku zawierania umów o zarządzanie PPK w mikroprzedsiębiorstwach. Zaznaczył jednak, że „jeżeli co najmniej jedna osoba zatrudniona chce oszczędzać w PPK to mikroprzedsiębiorca powinien utworzyć PPK, w tym wybrać instytucję finansową w porozumieniu z tzw. stroną społeczną oraz zawrzeć z wybraną instytucją finansową umowę o zarządzanie”.
Sawicz przyznał, że pracodawcy często mówią o nieufności pracowników wobec PPK. „Tu cieniem kładzie się przede wszystkim bardzo krzywdzące dla programu i nieuzasadnione porównywanie PPK do OFE” – wskazał. Podkreślił, że te programy nie mają ze sobą nic wspólnego, bo OFE to część obowiązkowego systemu emerytalnego, a PPK to dobrowolny dla pracowników sposób oszczędzania. „Osoby zatrudnione bardzo często nie wiedzą o prywatności oszczędności gromadzonych w PPK, jak również o możliwości tzw. zwrotu, czyli wycofania zgromadzonych na prywatnym rachunku środków w każdej chwili, czyli np. po miesiącu, kwartale czy roku. Co gorsza, wielu pracowników nie sprawdza informacji samodzielnie, tylko powiela plotki, które mieszają pojęcia i nie pomagają w zrozumieniu zasad programu” - powiedział.
Ekspert PPK na województwo dolnośląskie i lubuskie wskazał, że podczas szkoleń, wielu pracodawców pyta też o korzyści z wdrożenia PPK dla firm. „Wydawałoby się, że program ma jednego beneficjenta, czyli pracownika, ale PPK może stać się również programem motywacyjnym, ponieważ pracodawca ma możliwość zadeklarowania dobrowolnej wpłaty dodatkowej do PPK w wysokości do 2,5 proc. wynagrodzenia pracownika” – powiedział. Dodał, że pracodawca, który oferuje pracownikom dodatkowe środki, dodatkowy kapitał, jest przez nich pozytywnie postrzegany. Tak jest np. w krajach zachodnich czy w USA, gdzie prócz wypłaty „na rękę” liczy się posiadanie przez pracodawcę dodatkowego funduszu emerytalnego dla pracowników czy innych benefitów. „Rosnący kapitał na prywatnym rachunku PPK pracownika wiąże go z takim pracodawcą” – dodał.
Do kiedy trzeba wdrożyć PPK w JSP a do kiedy w mikrofirmach
Zgodnie z kalendarzem wdrażania programu, jednostki sektora finansów publicznych powinny zawrzeć umowę o zarządzanie PPK do 26 marca 2021 roku, natomiast termin na zawarcie umowy o prowadzenie PPK, czyli zgłoszenia pracowników do programu, upływa 10 kwietnia. Pozostałe firmy umowę o zarządzanie powinny zawrzeć do 23 kwietnia, a umowy o prowadzenie do 10 maja 2021 roku.
Pracownicze Plany Kapitałowe to dobrowolny i powszechny system długoterminowego oszczędzania. Do programu może przystąpić każdy zatrudniony, który podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym ze wskazanych w ustawie o PPK tytułów. Oszczędności tworzone są wspólnie przez pracowników, pracodawców oraz Państwo.
Podstawowe wpłaty do PPK finansowane są przez pracownika oraz pracodawcę i wynoszą odpowiednio 2 proc. i 1,5 proc. wynagrodzenia pracownika. Osoby, których wynagrodzenie nie przekracza 120 proc. minimalnego wynagrodzenia mają możliwość obniżenia wpłaty podstawowej do 0,5 proc.
Dopłata z Funduszu Pracy wynosi 240 zł rocznie. Dodatkowo, w pierwszym roku pracownicy otrzymują także tzw. wpłatę powitalną w wysokości 250 zł.