Praca zdalna wymaga wprowadzenia nowych, jasnych regulacji prawnych, które zapewnią pracodawcom i pracownikom odpowiedni poziom elastyczności przy wyważeniu interesów obu stron - wynika z Księgi Rekomendacji „Praca zdalna 2.0” przygotowanej przez Pracodawców RP.

Księgę Rekomendacji przygotowano na podstawie badania przeprowadzonego wśród 1500 pracodawców i pracowników.

Jak podano, wyniki badania pokazały, że trudna jest jednoznaczna ocena wpływu pracy zdalnej na sytuację pracowników – niesie ona ze sobą zarówno szereg korzyści (oszczędność czasu, swobodę, elastyczność), jak i negatywnych skutków (m.in. zaburzenie balansu między pracą a życiem osobistym).

"Z kolei z perspektywy pracodawców generuje ona szereg oszczędności (m.in. infrastruktura biurowa, media), ale szczególnie w początkowej fazie, wiąże się także z koniecznością sfinansowania sprzętu czy dodatkowych szkoleń, a jednocześnie utrudnia kontrolę pracowników" - zauważono w publikacji.

Zaznaczono, że praca zdalna zapewne zostanie na dłużej, choć wraz z neutralizacją pandemii i łagodzeniem obostrzeń nastąpi powrót, w mniejszym lub większym stopniu, do tradycyjnej formuły świadczenia pracy z szerszym udziałem pracy hybrydowej.

Według badania od marca do grudnia 2020 r. wzrosło pozytywne nastawienie do pracy zdalnej zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Jednocześnie poprawiły się kompetencje cyfrowe wśród pracowników, przede wszystkim w zakresie komunikacji i wykorzystania narzędzi komunikacyjnych, np. obsługi platform takich jak: Zoom, Skype, Teams, oraz rozwiązań chmurowych.

W publikacji zwrócono tez uwagę na aspekt zdrowotny i psychologiczny pracy zdalnej. Ok. 30 proc. badanych przyznało, że nie ma możliwości połączenia pracy zawodowej z życiem rodzinnym. 45 proc. doświadcza poczucia odizolowania i braku kontaktów społecznych. Psychiczne korzyści pracy zdalnej odczuwa 74 proc. osób, a negatywne skutki 94 proc. osób, co - podkreślono - stwarza konieczność otoczenia grupy pracowników i pracodawców opieką psychologiczną.

Pracodawcy RP stwierdzili, że praca zdalna wymaga wprowadzenia nowych, jasnych regulacji prawnych, które zapewnią pracodawcom i pracownikom odpowiedni poziom elastyczności przy jednoczesnym wyważeniu interesów obu stron stosunku pracy.

"Aktualne regulacje prawne dotyczące pracy zdalnej przewidziane w Ustawie Covidowej przewidują jedynie tymczasowe rozwiązanie w tej kwestii. Nowa regulacja kodeksowa pracy zdalnej powinna regulować kwestie fundamentalne i wprowadzać minimalne standardy. Jednocześnie powinna jednak zachować maksymalną elastyczność, dając możliwość doregulowania w aktach zakładowych lub umowach o pracę kwestii szczegółowych, takich jak częstotliwość lub miejsce pracy zdalnej, wyposażenie stanowiska pracy zdalnej czy wysokość ekwiwalentu na pokrycie kosztów mediów. Nie rekomenduje się współfinansowania kosztów opłat za media w nowych regulacjach" - zaznaczono.

Organizacja rekomenduje, by znieść wymóg określania w umowie o pracę miejsca pracy i złagodzić wymóg formy pisemnej dla zawarcia umowy o pracę. Ponadto postuluje, by zmienić system edukacji i szkolnictwa wyższego rozszerzając zajęcia budujące kompetencje cyfrowe, a także zapewnić działania edukacyjne skierowane do grupy 50 plus.

"Sama nowelizacja kodeksu pracy nie daje gwarancji, że praca zdalna będzie skutecznym rozwiązaniem. Konieczne jest zatem stworzenie odpowiedniego tła dla funkcjonowania tej regulacji. Należy podjąć działania edukacyjne, przyjąć program rozwoju kompetencji cyfrowych czy też efektywniej zwalczać wykluczenie cyfrowe. Rola decydentów w upowszechnianiu pracy zdalnej jest zatem szeroka, gdyż nie ogranicza się wyłącznie do uregulowania przepisów prawnych" - skomentowała ekspert Pracodawców RP ds. prawa pracy, Katarzyna Siemienkiewicz.