Uczeń podstawówki wykonujący pracę na podstawie umowy zlecenia nie jest objęty obowiązkowymi składkami emerytalnymi i rentowymi – wyjaśnił ZUS.
Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, który prowadzi agencję reklamową. Na zlecenie jednego z klientów zamierza wyprodukować spot promujący planowaną przez niego kampanię społeczną. Zostanie on zamieszczony na stronie internetowej firmy oraz w mediach społecznościowych. W filmie będzie występować dziewięciolatek, który jest uczniem szkoły podstawowej. Przedsiębiorca zamierza zawrzeć z nim umowę o świadczenie usług.
Ma do tego prawo na podstawie art. 3045 kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko do ukończenia przez nie 16. roku życia jest dozwolone wyłącznie na rzecz podmiotu prowadzącego działalność kulturalną, artystyczną, sportową lub reklamową i wymaga uprzedniej zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna tego dziecka, a także zezwolenia właściwego inspektora pracy.
Wszystkie te przesłanki zostały spełnione. Pozostała jednak kwestia składek z tytułu zawartej umowy. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym podlegają osoby fizyczne, które wykonują prace na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Od tej zasady przepisy przewidują jednak wyjątek. Jaki? Ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym nie podlegają uczniowie szkół ponadpodstawowych lub studenci do ukończenia 26 lat.
Problem w tym, że ustawa milczy na temat dzieci młodszych. Dlatego przedsiębiorca postanowił wystąpić do ZUS z wnioskiem o interpretację przepisów.
Organ rentowy stwierdził, że skoro ustawa systemowa nie zezwala na objęcie obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi osób młodych kontynuujących naukę w szkołach ponadpodstawowych, to tym bardziej nie powinna obejmować umów cywilnoprawnych zawartych z dziećmi jeszcze młodszymi. W ocenie ZUS nie ma podstaw prawnych, aby sytuacja ucznia, który uczy się w szkole podstawowej, była odmienna. W konsekwencji organ rentowy uznał, że obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym nie podlegają nie tylko uczniowie szkół ponadpodstawowych wykonujący pracę na podstawie umowy zlecenia, lecz także dzieci do dnia ukończenia szkoły podstawowej. ©℗
Decyzja ZUS oddział w Lublinie z 11 lutego 2021 r., WPI/200000/43/53/2021
