Zakłady aktywności zawodowej (ZAZ) starające się o wsparcie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) nie będą już musiały składać kopii umów, których nie zrealizowały ze względu na epidemię koronawirusa.

Taką zmianę przewiduje uchwalona przez Sejm ustawa z 17 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.), czyli tzw. specustawy covidowej.
Co do zasady zgodnie z art. 15a specustawy rekompensaty z PFRON przysługują tym ZAZ, którym spadły przychody z prowadzonej działalności wytwórczej oraz usługowej i nie są w stanie pokryć z nich pensji niepełnosprawnych pracowników. Do tej pory było tak, że rekompensata obejmowała jedynie wypłacone wynagrodzenie, po zmianie będzie natomiast dotyczyć całości kosztów płacy podwładnego z dysfunkcją zdrowotną.
ZAZ nie będą też musiały dołączać do wniosku kierowanego do PFRON kopii umów, których nie udało im się wykonać z uwagi na COVID-19. Dla wielu zakładów jest to poważna przeszkoda w ubieganiu się o wsparcie – nie dysponują bowiem takimi umowami, bo z powodu epidemii i obowiązujących restrykcji uniemożliwiających świadczenie wielu usług nie były one w ogóle podpisywane.
W związku z tym, że rekompensata będzie obejmować koszty płacy, ZAZ będą też miały więcej czasu na złożenie wniosku, a mianowicie dwa miesiące od ostatniego dnia miesiąca, którego ten wniosek dotyczy (obecnie jest to 30 dni od wypłaty wynagrodzenia pracownikowi). Wreszcie doprecyzowany został sposób obliczania liczby dni przestoju oraz spadku przychodu, na podstawie którego ustalana jest kwota rekompensaty. I tak spadek przychodów z danego miesiąca będzie porównywany do przychodu z IV kwartału 2019 r. lub analogicznego miesiąca roku poprzedniego.
– Naszym zdaniem w tym przepisie jest błąd, bo skoro nowelizacja zacznie obowiązywać dopiero w 2021 r., to wtedy będziemy porównywać przychody do odpowiednich miesięcy 2020 r., kiedy już od marca uległy one zdecydowanemu pogorszeniu, więc trudno będzie wykazać spadek – mówi Ewa Wójcik, prezes Ogólnopolskiego Związku Pracodawców ZAZ.
Dodaje, że organizacja będzie zwracać się do senatorów o wprowadzenie poprawki w nowym brzmieniu art. 15a, tak aby spadek przychodów w miesiącu objętym wnioskiem odnosił się do analogicznego miesiąca 2019 r.
W nowelizacji specustawy covidowej znalazły się też przepisy związane z funkcjonowaniem placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz innych instytucjonalnych form pieczy zastępczej. Pracownicy odbywający w nich kwarantannę będą mogli w jej trakcie pracować, jeśli wyrażą na to zgodę. Będą za to otrzymywać wynagrodzenie.
We wspomnianych placówkach będzie też można wprowadzić zmiany w organizacji czasu pracy, w tym m.in. rotacyjny czas pracy. Co więcej, samorząd będzie mógł tymczasowo przenieść do instytucji pieczy zastępczej pracowników z innych jednostek, gdy wystąpią w nich problemy kadrowe.
Kolejna ważna zmiana przewidziana w ustawie z 17 grudnia br. jest związana z osobami, które korzystają ze wsparcia centrów integracji społecznej (CIS) i z tytułu uczestnictwa w zajęciach mają prawo do świadczenia integracyjnego. Z powodu epidemii ich działalność może być przez właściwego wojewodę czasowo zawieszana, przy czym za okres zamknięcia uczestnikom jest wypłacane świadczenie w pełnej wysokości. Podobnie będzie również wtedy, gdy osoba będzie przebywać na kwarantannie lub w izolacji i nie będzie mogła przychodzić na zajęcia. Wreszcie gdyby zawieszenie funkcjonowania CIS trwało dłużej niż trzy miesiące, kierownik może przedłużyć takiej osobie czas korzystania ze wsparcia o okres, w którym centrum nie działało.
Etap legislacyjny
Ustawa skierowana do Senatu