Gmina nie może ograniczać kręgu opiekunów uprawnionych do uzyskania karty dużej rodziny tylko do tych, którzy są zameldowani na jej terenie.

Tak wynika z rozstrzygnięcia nadzorczego wojewody mazowieckiego, który stwierdził nieważność jednego z zapisów uchwały radnych Ciechanowa. Dotyczyła ona wprowadzenia na jej terenie programu Ciechanowska Karta Dużej Rodziny, która uprawnia opiekunów z minimum trojgiem dzieci do różnych ulg. Zastrzeżenia wojewody wzbudził zapis, który ograniczał możliwość uzyskania dokumentu pozwalającego na korzystanie ze zniżek tylko do rodzin zameldowanych i zamieszkałych na terenie tego miasta.
– To kryterium miało zapobiegać przypadkom, że każda rodzina mogłaby wyrobić sobie taką kartę – wskazuje Bożena Żywiecka, kierownik wydziału współpracy lokalnej i zagranicznej Urzędu Miasta w Ciechanowie.
Wojewoda uznał jednak, że wymóg zameldowania narusza ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.) oraz z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 182 ze zm.). Wspólnotę samorządową – zgodnie z tym pierwszym aktem prawnym – tworzą jej mieszkańcy, zameldowanie nie jest więc kryterium determinującym przynależność do niej. Również ustawa o pomocy społecznej posługuje się pojęciem zamieszkania do określenia gminy właściwej miejscowo do przyznawania świadczeń.
Wojewoda uznał, że kryterium zameldowania nie jest właściwe, gdyż jego zastosowanie mogłoby prowadzić do pozbawienia uprawnień rodzin stale mieszkających w gminie, które mają status członka wspólnoty samorządowej i spełniają dodatkowe warunki potrzebne do uzyskania karty (wielodzietność). W opinii organu nadzorczego takie różnicowanie rodzin jest sprzeczne z konstytucyjną zasadą równości.
Są jednak i takie gminy, które uzyskanie karty dużej rodziny uzależniają od faktu zameldowania. Tak jest np. w Poznaniu, Legionowie, Serocku i Jaśle.
– Uchwała radnych wprowadzająca program pomocy dla rodzin wielodzietnych funkcjonuje od miesiąca i wojewoda nie zgłosił do niej żadnych zastrzeżeń – wskazuje Dorota Lignar, kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jaśle.
Ważne
Przy ustalaniu prawa do świadczeń dla mieszkańców gminy rozstrzygające znaczenie ma faktyczne zamieszkanie, a nie zameldowanie
ORZECZNICTWO
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody mazowieckiego z 4 czerwca 2014 r., nr LEX-I.4131.63.2014.MPZ