Zapowiadana zmiana prawa poprawiająca sytuację ojców zmuszonych do przejęcia po matce opieki nad dzieckiem nie rozwiąże problemu
Ministerstwo Pracy proponuje wprowadzenie nowych regulacji, które pozwolą samotnym ojcom pobierać zasiłek macierzyński. Jednak to uprawnienie – jak twierdzi rzecznik resortu Janusz Sejmej, nie zostanie uwzględnione w kodeksie pracy. Przyjęcie takich przepisów tylko połowicznie zmieni sytuację samotnego ojca, bo będzie miał zapewnione źródło utrzymania tylko w postaci zasiłku macierzyńskiego. Tymczasem ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego na wypadek choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2014 r. poz. 159) nie zmieni jego pozycji w relacjach z pracodawcą. Dla przedsiębiorcy nadal będzie pracownikiem, który nie może korzystać ze wszystkich uprawnień związanych z wychowywaniem małego dziecka, czyli kolejnych urlopów.
– Wygląda na to, że pomysł rządu sprowadzi się do zapewnienia samotnym ojcom pieniędzy na wynajęcie opiekunki. Niestety sprawowanie przez nich osobistej opieki nadal będzie utrudnione. Moim zdaniem najkorzystniejszym rozwiązaniem w takiej sytuacji będzie złożenie przez ojca wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy. Dzięki temu zyska więcej czasu dla rodziny i roczną ochronę przed zwolnieniem z pracy – uważa Izabela Zawacka, radca prawny w Kancelarii Wojewódka i Wspólnicy.
Przypominamy, że zgodnie z art. 186 k.p. pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy wniosek o obniżenie swojego wymiaru czasu pracy. Jednak nie może być on niższy niż połowa pełnego etatu. Uprawnienie to przysługuje w czasie, gdy pracownik ma prawo do skorzystania z urlopu wychowawczego i pracodawca musi je zawsze uwzględnić. Gdyby jednak ojciec zdecydował się na ciągłą, osobistą opiekę nad dzieckiem, wówczas musiałby korzystać z urlopu wychowawczego. Jego udzielenie nie jest bowiem uzależnione od wykorzystania urlopu macierzyńskiego.
Wydaje się jednak, że resort pracy będzie musiał przygotować nowelizację k.p. w zakresie przejmowania przez ojców uprawnień przypisanych obecnie matce. Trzeba chociażby uregulować sytuacje, gdy matka przed urodzeniem dziecka była osobą bezrobotną, zaś po kilku miesiącach od porodu znalazła i podjęła pracę. W takim przypadku ojciec nie może przejąć po niej urlopów: macierzyńskiego, dodatkowego macierzyńskiego oraz rodzicielskiego. Radosław Mleczko, wiceminister pracy, zapowiada, że ewentualne zmiany w tym zakresie mogą być rozpatrzone przy okazji oceny funkcjonowania przepisów wprowadzających urlop rodzicielski. Niestety jest ona planowana dopiero pod koniec roku.