Zwolnienia ze składek
Ograniczone preferencje
Dwie przesłanki
Sumowanie umów
Zasady opłacania składek na Fundusz Pracy
1. Przedsiębiorcy oraz inne jednostki organizacyjne mają obowiązek opłacania składek na Fundusz Pracy m.in. za osoby:
● zatrudnione na postawie umowy o pracę lub stosunku służbowego,
● wykonujące pracę nakładczą, na podstawie umowy agencyjnej lub zlecenia oraz świadczące usługi, do których zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
● wykonujące pracę w okresie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
● pobierające stypendia sportowe,
● otrzymujące świadczenie socjalne przysługujące na urlopie górniczym, świadczenie górnicze lub górniczy zasiłek socjalny,
● pobierające wynagrodzenie przysługujące w okresie świadczenia górniczego, stypendium na przekwalifikowanie lub kontraktu szkoleniowego,
● będące żołnierzami zawodowymi lub funkcjonariuszami, którzy nie mają prawa do renty lub emerytury mundurowej, za które po zwolnieniu ze służby odprowadzono składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od uposażenia wypłaconego w okresie służby lub stosunku pracy,
● będące funkcjonariuszami, którzy w chwili zwolnienia ze służby spełniają jedynie warunki do nabycia prawa do policyjnej renty inwalidzkiej, w przypadku przekazania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
2. Obowiązek opłacania składek na Fundusz Pracy mają także:
● rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółdzielnie kółek rolniczych lub spółdzielnie usług rolniczych za swoich członków, z wyjątkiem członków, którzy wnieśli wkład gruntowy o powierzchni użytków rolnych powyżej 2 ha przeliczeniowe,
3. Obowiązek opłacania składek na fundusz nie dotyczy osób:
● duchownych,
● pobierających na podstawie przepisów o pomocy społecznej zasiłek stały,
● pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
● podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników,
● żołnierzy niezawodowych w służbie czynnej,
● odbywających zastępcze formy służby wojskowej,
● przebywających na urlopach wychowawczych oraz pobierających zasiłek macierzyński,
● pobierających świadczenie szkoleniowe po ustaniu zatrudnienia na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
● osób świadczących pracę na podstawie umowy uaktywniającej.
PRZYKŁADY
1. Czy firma nie płaci za starszego pracownika
Właściciel niewielkiego zakładu usługowego zatrudnia kilka osób na podstawie umowy o pracę. Osoby te są zatrudnionego u niego od kilku lat. Ostatnio dowiedział się, że zupełnie niepotrzebnie płacił składki na Fundusz Pracy. Czy w takiej sytuacji będzie mógł się zwrócić do ZUS o rozliczenie nadpłaconych składek?
Osoby prowadzące działalność gospodarczą zatrudniające pracowników na podstawie umowy o pracę mają obowiązek opłacania składek na Fundusz Pracy. Zwolnienie z tego obowiązku pojawia się w momencie, kiedy zatrudniony osiągnie wieku co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn. Jeśli stanie się to w trakcie miesiąca kalendarzowego, to zwolnienie z obowiązku opłacania tych składek następuje dopiero od następnego miesiąca. Jedynie w przypadku osób, których 55. lub 60. urodziny przypadają pierwszego dnia danego miesiąca, zwolnienie z obowiązku opłacania tych składek przysługuje już od tego miesiąca. Firmy nie mają także obowiązku ponoszenia kosztów z tego tytułu przez rok, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę, za podwładnych, którzy ukończyli 50. rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawali w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy. Jeśli więc przedsiębiorca zapłacił więcej, niż to wynikało z ustawowego obowiązku, to jest zobowiązany do korekty przekazanych dokumentów. Dotyczy to okresu, za który składka ta nie powinna być wykazywana i opłacana. Jeżeli w wyniku skorygowania dokumentów powstanie nadpłata, będzie ona podlegała z urzędu zaliczeniu na pokrycie zaległych lub bieżąco należnych składek, a w razie ich braku zostanie zwrócona na wniosek złożony w tej sprawie przez płatnika. Zwrot nie nastąpi jednak, jeśli nienależnie opłacone składki uległy przedawnieniu. Obecnie dochodzi do tego po upływie 5 lat.
2. Czy przedsiębiorca płaci za samozatrudnionego
Właściciel firmy handlowej zaproponował pracownikom założenie działalności gospodarczej. Dopiero wówczas były pracodawca podpisywał umowę z samozatrudnionym na wykonywanie konkretnych prac. Czy w takiej sytuacji przedsiębiorca jest zwolniony z płacenia składek na Fundusz Pracy za byłego już pracownika?
W sytuacji pracodawcy, który podpisał umowę z samozatrudnionym, nie ma obowiązku opłacania za taką osobę składek na ubezpieczenie społeczne (16,26 proc. liczone od przychodu pracownika). Jest także zwolniony z daniny na rzecz Funduszu Pracy (2,45 proc.) oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (0,15 proc.). Obowiązki związane z ubezpieczeniem przejmuje bowiem na siebie samozatrudniony. Ma jednak z tego tytułu korzyści. Może bowiem rozliczyć faktycznie poniesione koszty uzyskania przychodu. Wszystkie te zaksięgowane koszty zmniejszają podstawę do wyliczenia podatku dochodowego.
Podstawa prawna
Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 674 ze zm.)
Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).