Zasiłek stały, okresowy i celowy - to niektóre z rodzajów świadczeń z pomocy społecznej. Komu i w jakiej wysokości przysługują wymienione świadczenia pieniężne?

Zasiłek stały

Zasiłek stały przysługuje osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy lub niezdolnej do niej z powodu wieku. Dochód takiej osoby musi być niższy niż kryterium dochodowe ustalone dla osoby samotnie gospodarującej, które wynosi 542 zł. W przypadku pełnoletniej osoby pozostającej w rodzinie (spełniającej wymóg niezdolności do pracy) również obowiązuje kryterium dochodowe w przeliczeniu na jej członka wynoszące 456 zł.

Wysokość zasiłku w przypadku osoby samotnie gospodarującej stanowi różnicę między kryterium dochodowym a faktycznie osiąganym dochodem. Należy jednak pamiętać, że kwota zasiłku stałego nie może być wyższa niż 529 zł.

W przypadku rodziny wysokość zasiłku stałego to różnica między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie, a dochodem również przeliczanym na osobę. W obu przypadkach kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie.

Pomoc jest przyznawana na okres ważności orzeczenia o niezdolności do pracy lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. W przypadku stałych orzeczeń zasiłek jest przyznawany bezterminowo.

Zasiłek okresowy

Przyznanie tej formy pomocy, podobnie jak zasiłku stałego, jest uzależnione od spełnienia kryterium dochodowego. Zasiłek okresowy może otrzymać osoba samotnie gospodarująca i rodzina (zasiłek okresowy w odróżnieniu o stałego jest przyznawany na rodzinę, a nie na jej członka). Tę formę pomocy pieniężnej przyznaje się w szczególnych okolicznościach - np. długotrwałej choroby, niepełnoprawności, czy bezrobocia. Kryterium dochodowe wynosi 542 zł dla osoby samotnej i 456 zł w przeliczeniu na członka rodziny.

Wysokość zasiłku to różnica między wyżej wymienionym kryterium a faktycznym dochodem. Pomoc nie może być wyższa niż 418 zł i niższa niż 50% różnicy między kryterium a osiąganym dochodem. Okres, na jaki przysługuje pomoc, jest ustalany przez ośrodek pomocy społecznej.

Zasiłek celowy

Jest to świadczenie fakultatywne przyznawane na pokrycie części lub całości zakupu żywności, leków, odzieży czy opału. Może zostać również przyznany na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenie zdrowotne. W tym wypadku również ob obowiązują wyżej wymienione progi dochodowe. Przepisy nie określają wysokości pomocy. Jest ona ustalana odpowiednio do okoliczności. Zasiłek celowy to świadczenie jednorazowe.

Klęska żywiołowa i zdarzenie losowe

Zasiłek celowy na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego jest przyznawany osobie lub rodzinie, która w jego wyniku takiego zdarzenia poniosła straty. Taka pomoc może zostać przyznana niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi. Z podobnymi zasadami mamy do czynienia w przypadku zasiłku celowego wypłacanego w związku z klęska żywiołową lub ekologiczną. Wysokość jednorazowej pomocy jest ustalana odpowiednio do zaistniałych okoliczności.

Specjalny zasiłek celowy

To pomoc przyznawana w drodze wyjątku osobom, które nie spełniają kryterium dochodowego. Specjalny zasiłek celowy jest udzielany w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Jego wysokość nie może przekraczać kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny. Przepisy definiujące zasady udzielania pomocy nie precyzują jednak pojęcia "szczególnie uzasadnionego przypadku". Co do zasady każdy przypadek jest oceniany i traktowany indywidualnie. W orzecznictwie sądów można znaleźć pogląd, że pomoc powinna być udzielana w okolicznościach zupełnie wyjątkowych i odbiegających od sytuacji osób spełniających kryterium dochodowe. Specjalny zasiłek celowy w szczególności nie może być traktowany jako źródło stałego dochodu.