Prowadzę sklep ogrodniczy, w którym zatrudniam kilkoro pracowników. Po ostatniej kontroli inspekcji pracy otrzymałem wystąpienie, z którego wynika, że powinienem zapewnić pracownikom obuwie robocze. Jakie buty mam im kupić? Czy muszą posiadać np. wzmocnione noski?
Pracodawca ma obowiązek chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Powinien on zwłaszcza dostarczać pracownikom nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej, zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy, oraz informować ich o sposobach posługiwania się tymi środkami (art. 2376 par. 1 kodeksu pracy; dalej: k.p.). Ponadto zgodnie z art. 2377 par. 1 k.p. ma on obowiązek dostarczać pracownikom nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:
1) jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu,
2) ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bhp.
Gdy stosowanie środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego na określonych stanowiskach jest niezbędne w świetle powyższych przepisów, pracodawca powinien ustalić ich rodzaje, a także określić przewidywane okresy użytkowania.
Z treści pytania czytelnika nie wynika, jakie zagrożenia występują na stanowiskach pracy, na których pracodawca ma zapewnić obuwie. Jeśli charakter pracy wiąże się z podnoszeniem i/lub przenoszeniem ciężkich przedmiotów, to przydzielone obuwie powinno posiadać cechy ochronne, aby chronić stopę pracownika. Warto również zwrócić uwagę na właściwości antypoślizgowe takiego obuwia.
Dobór środków ochrony indywidualnej powinien nastąpić po dokonaniu oceny ryzyka zawodowego na danym stanowisku pracy. To właśnie w trakcie tej oceny analizowane są wszystkie zagrożenia mogące wystąpić podczas wykonywania czynności służbowych. Co ważne, zgodnie z art. 23711a par. 1 k.p., pracodawca powinien konsultować z pracownikami rodzaje środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, które zamierza im zapewnić.
W odniesieniu do zapytania należy wskazać, że obuwie robocze ma na celu ochronę obuwia własnego przed zniszczeniem i nie ma szczególnych wymogów w przedmiotowym zakresie. Poza aspektem estetycznym warto jednak zwrócić uwagę na wspomniane wyżej aspekty, takie jak antypoślizgowość podeszwy obuwia, sposób zapinania (sznurowadła, rzepy itp.). Gdyby jednak wystąpienie PIP dotyczyło obuwia ochronnego, a więc takiego, którego celem jest zabezpieczenie pracownika przed działaniem niebezpiecznych czynników występujących w środowisku pracy, to w takim przypadku pracodawca powinien dokonać wyboru po przeprowadzeniu oceny ryzyka zawodowego na danym stanowisku pracy.
Podstawa prawna
• art. 207 par. 2, art. 2376 par. 1 i 3, art. 2377 par. 1, 2378 par. 1, art. 23711a par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1495)