Strony, czyli pracodawca i związki zawodowe powinny uzgodnić dokument regulujący organizację pracy - pisze Wojciech Ostrowski, radca prawny Rachelski i Wspólnicy.
Regulamin pracy jest wewnętrznym aktem normatywnym ustalającym organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i zatrudnionych. Zgodnie z art. 1042 par. 1 k.p. ustala go pracodawca w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową (z.o.z.) lub samodzielnie, jeżeli ona nie działa. Tam, gdzie funkcjonuje z.o.z., wprowadzenie lub zmiana regulaminu pracy bez uzgodnienia z drugą stroną skutkuje więc nieważnością jego postanowień. Jednocześnie stosownie do art. 1042 par. 2 k.p., w razie nieuzgodnienia z z.o.z. treści regulaminu pracy w przyjętym przez strony terminie, ustala go pracodawca.
W praktyce uzgodnienie regulaminu napotyka na trudności, szczególnie gdy u danego pracodawcy działa więcej niż jedna z.o.z. W tej sytuacji organizacje te, zgodnie z art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych, mają 30 dni na przedstawienie wspólnego stanowiska w kwestii zaproponowanego przez pracodawcę terminu na prowadzenie negocjacji w sprawie ustalenia treści regulaminu pracy. Jeżeli wspólne stanowisko związków zawodowych jest pozytywne, bo zawiera zgodę co do zaproponowanego przez pracodawcę końcowego terminu uzgodnień, ale w trakcie negocjacji nie dojdzie do ustalenia treści regulaminu pracy, pracodawca może zrobić to jednostronnie. Uprawnienie do samodzielnego ustalenia treści regulaminu zyskuje on również w sytuacji nieprzedstawienia w terminie 30 dni przez organizacje związkowe wspólnie uzgodnionego stanowiska w kwestii zaproponowanego przez niego terminu prowadzenia negocjacji. Jeśli natomiast wspólne stanowisko organizacji związkowych zostało przedstawione mu w odpowiednim terminie, ale jest w swej treści negatywne, czyli wynika z niego brak zgody na ustalenie przez strony terminu końcowego procedury uzgodnień regulaminu, wówczas pracodawca nie może skorzystać z uprawnienia wynikającego z art. 1042 par. 2 k.p., tj. samodzielnie ustalić regulaminu pracy. Stanowisko takie zostało wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z 21 marca 2001 r. (sygn. akt I PKN 320/00).