Pracodawca chce zorganizować loterię na terenie firmy. Udział w niej mogą wziąć tylko zatrudnieni z odpowiednią oceną ich pracy. Nagrodą będzie wysokiej klasy zestaw audio-wideo, który zwycięzca otrzyma w drodze losowania, zgodnie z ustalonym regulaminem. Czy taką nagrodę można zakwalifikować jako przychód ze stosunku pracy czy z innego źródła, np. darowizny
W losowaniu organizowanym przez firmę mogą wziąć udział tylko pracownicy. Tym samym nagrodę należy uznać za świadczenie rzeczowe stanowiące przychód ze stosunku pracy. W orzecznictwie prezentowany jest pogląd, że o takim zakwalifikowaniu świadczenia (w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1509) decyduje to, czy może je otrzymać wyłączenie podwładny, czy także inna osoba, niezwiązana stosunkiem pracy. W omawianym przypadku tylko pracownik może wziąć udział w konkursie. Nie ma przy tym znaczenia, czy przystąpienie do konkursu jest dobrowolne.
Należy także pamiętać, że pojęcie wynagrodzenia w prawie podatkowym jest szersze niż w kodeksie pracy. Przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze, a wynagrodzenia pracownicze są tylko jednym z jego elementów (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 1695/14). Podobnie wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 8 lipca 2014 roku (sygn. akt K 7/13). Uznał, że zasadniczo wszelkie świadczenia pracodawcy na rzecz zatrudnionego stanowią przychód ze stosunku pracy, a darowizna jest traktowana wyjątkowo i zwykle ma związek z konkretnym pracownikiem i jego indywidualną sytuacją (np. obdarowanie nagrodą związaną z odejściem z firmy ze względu na nabycie uprawnień emerytalnych).
Należy także pamiętać, że jeżeli wartość nagrody przekracza kwotę bazową (4220,69 zł w 2018 r.), to przeprowadzenie loterii fantowej jest możliwe jedynie za pozwoleniem dyrektora izby administracji skarbowej. Tak wynika z ustawy z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (t.j. Dz.U z 2018 r. poz 165 ze zm.). Zorganizowanie loterii bez zezwolenia jest zagrożone grzywną, a także stanowi przestępstwo skarbowe. W pozostałych przypadkach przeprowadzenie konkursu należy tylko zgłosić.
Izabela Zawacka, radca prawny, lider działu zbiorowego prawa pracy w kancelarii Wojewódka i Wspólnicy