O miejsce w mieszkaniu chronionym mogą się starać osoby, które ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, chorobę lub niepełnosprawność potrzebują wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu. Jednocześnie mieszkanie chronione zastępuje tym osobom pobyt w placówce zapewniającej pomoc całodobową.

Mieszkanie chronione zapewnia warunki samodzielnego funkcjonowania w środowisku i integrację osób w nim przebywających ze społecznością lokalną. Z tej formy niematerialnej pomocy mogą korzystać w szczególności osoby z zaburzeniami psychicznymi, osoby opuszczające pieczę zastępczą, młodzieżowy ośrodek wychowawczy lub zakład dla nieletnich, a także cudzoziemcy, którzy uzyskali status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą.

Wsparcie w mieszkaniu chronionym obejmuje szereg elementów, m.in. pracę socjalną, poradnictwo specjalistyczne, naukę w zakresie samoobsługi, samodzielności życiowej itd. Podopieczni mogą również uzyskać pomoc w przemieszczaniu się, wykonywaniu niezbędnych czynności życiowych, realizacji kontaktów społecznych i ubieganiu się o uzyskanie mieszkania. Wsparcia udzielają im m.in. pracownicy socjalni, terapeuci, opiekunowie i asystenci osób niepełnosprawnych. Pomoc w niezbędnych czynnościach życiowych i przemieszczaniu się nie może przekraczać 3 godzin dziennie przez 7 dni w tygodniu.

Decyzję o skierowaniu osoby do korzystania z tej formy wsparcia wydaje się na podstawie uzgodnień między pracownikiem jednostki prowadzącej mieszkanie chronione a osobą starającą się o skierowanie lub jej przedstawicielem ustawowym. Wspomniane wyżej uzgodnienie powinno mieć formę pisemną i dotyczyć celu i okresu pobytu, rodzaju i zakresu świadczonego wsparcia i programu usamodzielniania, sposobu usprawiedliwiania nieobecności, a także odpłatności za pobyt.

Zasady ustalania wysokości opłat lub zwolnienia z nich określają samorządy. Są one powiązana z wysokością uzyskiwanego dochodu.

Uzgodnione warunki mogą ulec zmianie po ocenie sytuacji, którą przeprowadza się minimum raz na trzy miesiące. Osoba pełnoletnia otrzymuje decyzję o skierowaniu na czas określony. Osoby niezdolne do pracy z tytułu wieku, niepełnosprawni, osoby z zaburzeniami psychicznym i chore mogą w uzasadnionych przypadkach otrzymać taką decyzję na czas nieokreślony.

Mieszkanie chronione może być prowadzone przez każdą jednostkę organizacyjną pomocy społecznej lub organizację pożytku publicznego. Wniosek o przyznanie tej formy wsparcia składa się w jednostce właściwej ze względu na miejsce zamieszkania.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.)

Rozporządzenie Ministra Pracy I Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie mieszkań chronionych (Dz. U. z 2012 r., poz. 305)