Przyznając zasiłki rodzinne gmina weźmie pod uwagę, zwolnienie z pracy i przejście na urlop wychowawczy. Od września dotyczy to też zawieszenia prowadzenia firmy z powodu opieki nad dzieckiem.

Czy będzie zasiłek po zawieszeniu firmy

Czytelniczka, która wychowuje dwoje dzieci, będzie składać wniosek o zasiłek rodzinny. Matka postanowiła, że zawiesi działalność gospodarczą, aby w trakcie opieki nad najmłodszym z nich skorzystać z pomocy państwa, które za takiego rodzica opłaca składki ubezpieczeniowe. Czy w takiej sytuacji gmina pomniejszy dochody jej rodziny?
Katalog dochodów, które mogą zostać uznane za utracone, jest określony w przepisach ustawy o świadczeniach rodzinnych. Jak wskazuje orzecznictwo sądów, np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 12 lipca 2012 r. (II SA/Po 474/12), niedopuszczalne jest stosowanie wykładni rozszerzającej i kwalifikowanie do dochodu utraconego tych jego źródeł, które nie są w nim zawarte. To powoduje, że nie każdy przypadek zmiany sytuacji dochodowej członków rodziny może zostać uwzględniony. Jeszcze do końca sierpnia nie należało do tego zawieszenie działalności gospodarczej. Rodzic musiał więc faktycznie wyrejestrować firmę, aby w dokumentach potrzebnych do uzyskania zasiłku na dziecko mógł wykazać utracone zarobki. Jednak od 1 września nastąpiła zmiana przepisów, która dopuszcza uwzględnienie zawieszenia swojego biznesu, ale tylko pod warunkiem że nastąpiło to na podstawie art. 14a ust. 1d ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.). Przewiduje on, że przedsiębiorca niezatrudniający pracowników i prowadzący własną firmę przez okres co najmniej 6 miesięcy może zawiesić jej wykonywanie na maksymalnie 3 lata w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Nie może to być jednak dłużej niż do ukończenia przez nie 5. roku życia, a w przypadku niepełnosprawnego potomka, który wymaga osobistej opieki rodzica, okres ten może trwać 6 lat. To oznacza, że inny powód zawieszenia firmy dalej nie będzie traktowany jako utrata dochodu.
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 23 lit. f ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).

Czy gmina utraci zarobki z umowy o dzieło

Samotny rodzic chciałby się ubiegać o zasiłek na dwoje dzieci. W obecnym okresie ich wypłaty nie otrzymuje pomocy ze względu na przekroczenie kryterium dochodowego. Było to spowodowane otrzymywaniem dodatkowego wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło w okresie zastępowania koleżanki z pracy. Po jej powrocie opiekun uzyskuje tylko podstawową pensję. Czy brak tych dochodów może uwzględnić, starając się o świadczenia na dzieci?
Jedną z przesłanek pozwalających na zmniejszenie dochodu członka rodziny jest utrata przez niego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Zgodnie z ustawową definicją zalicza się do wykonywania pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą wykonywania pracy lub świadczenia usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub o dzieło, w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, a także prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Jeżeli więc rodzic przestanie osiągać zarobki z tytułu jednego z tych rodzajów aktywności zawodowej, to nie będą one uwzględnione przy składaniu wniosku o zasiłek. Jednak przepisy przewidują w tym przypadku jeden wyjątek dotyczący właśnie umowy o dzieło. Nawet jeżeli rodzic przestał osiągać z niej jakiekolwiek dochody, bo np. pracodawca nie podpisał z nim nowego kontraktu, to dalej będą one liczone do kryterium. Ta sytuacja może się zmienić w przyszłym roku, bo przygotowywana przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej nowelizacja ustawy przewiduje, że zarobki z tego kontraktu również będą traktowane jako utracone.
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 22 i pkt 23 lit. c ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).

Czy zmiana dochodu wpłynie na uzyskanie pomocy

Pani Katarzyna chce się ubiegać o świadczenia rodzinne na trójkę dzieci. W gminie dowiedziała się, że musi podać wysokość swoich oraz męża dochodów z 2012 r. Tymczasem od 1 sierpnia nie pracuje, ponieważ pracodawca nie przedłużył z nią umowy o pracę. Czy dochody jej rodziny zostaną pomniejszone o te, których już nie uzyskuje z tytułu zatrudnienia?
Co do zasady, przy ubieganiu się o świadczenia na dzieci sprawdzana jest wysokość dochodów osiąganych przez członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, na który składany jest wniosek. Ponieważ rozpocznie się on 1 listopada, to rodzice muszą podać informacje o zarobkach z 2012 r. Jednak w momencie ubiegania się o zasiłek dochody te na skutek różnych sytuacji życiowych mogły ulec zmianie, dlatego przepisy przewidują specjalną procedurę ich utracania. Oznacza to, że dochody osiągnięte w ubiegłym roku, ale utracone jeszcze w tym samym lub 2013 r., nie będą uwzględniane. Gmina potraktuje je tak, jakby ich w ogóle nie było. Jeżeli okaże się, że pomniejszone w ten sposób zarobki członków rodziny nie przekroczą kryterium wynoszącego 539 zł na osobę w rodzinie lub 623 zł, gdy dziecko jest niepełnosprawne, rodzice otrzymają zasiłek.
Podstawa prawna
Art. 3 ust. 1–3 i art. 5 ust. 4 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).

Czy zawsze będzie świadczenie, gdy nie ma już alimentów

Czytelniczka wychowuje piętnastoletnią córkę. Jeszcze do września otrzymywała na nią 500 zł alimentów od jej ojca. Sąd postanowił jednak przychylić się do prośby rodzica o zdjęcie z niego obowiązku łożenia na utrzymanie dziecka. Czy dzięki temu matka uzyska zasiłek na córkę na nowy okres jego wypłaty?
Na potrzeby przyznania zasiłku na dzieci za dochód utracony wprawdzie może być potraktowany brak świadczeń alimentacyjnych, ale tylko z powodu śmierci osoby zobowiązanej do ich płacenia. W każdy innym przypadku, nawet jeżeli opiekun nie otrzymuje już tych pieniędzy, to nie zostanie to uwzględnione. Ponadto dochodem utraconym nie będą świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego, które są wypłacane przez gminę, gdy rodzic uchyla się od łożenia na utrzymanie dziecka. Gdy przestaną one być wypłacane w związku z jego śmiercią, to nie wpłynie to na zmianę sytuacji dochodowej osoby ubiegającej się o zasiłek na potomka.
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 23 lit. i ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139 poz. 992 z późn. zm.).

Czy będzie pomoc po przejściu na urlop wychowawczy

Rodzic, który przebywa na urlopie macierzyńskim, zastanawia się nad przejściem bezpośrednio po jego zakończeniu na kilkumiesięczny urlop wychowawczy. Obecnie ze względu na zbyt wysokie dochody nie otrzymuje zasiłku ani na to dziecko, ani na starszego potomka. Czy skorzystanie z urlopu wychowawczego pozwoli mu zyskać prawo do świadczeń?
Udzielenie przez pracodawcę wolnego z tytułu opieki nad dzieckiem należy do katalogu sytuacji pozwalających na nieuwzględnianie utraconego dochodu. Oprócz wspomnianych w innych przykładach przypadków, jego pomniejszenie nastąpi również wtedy, gdy rodzic nie otrzymuje świadczeń, do których zalicza się zasiłek lub stypendium dla bezrobotnych, świadczenie lub zasiłek przedemerytalny, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, emeryturę, rentę, w tym też rodzinną lub socjalną, ale nie taką, przyznaną rolnikowi w związku z przekazaniem lub dzierżawą gospodarstwa rolnego. Ponadto za utratę uznawane jest nieotrzymywanie przez osobę zasiłku macierzyńskiego, chorobowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego, o ile przysługiwały po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 23 lit. a ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).

Czy potrzebny jest dokument zawierający kwotę

Pracodawca udzielił pani Barbarze od 20 września urlopu wychowawczego z tytułu opieki nad mającym rok dzieckiem. Ponieważ przestała otrzymywać wynagrodzenie, chciałaby złożyć wniosek o świadczenia na potomka. Czy w związku z koniecznością wykazania utraty dochodu musi do niego dołączyć dodatkowe dokumenty?
W przypadku utraty dochodu, oprócz zaświadczeń lub oświadczeń wskazujących na kwotę zarobków osiągniętych przez członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, potrzebny będzie też dokument potwierdzający ten fakt. Powinien on zawierać datę, od której rodzic przestał go uzyskiwać, oraz jego miesięczną wysokość.
Podstawa prawna
Par. 2 ust. 2 pkt 5 lit k rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz.U. poz. 3).

Czy uzyskany dochód trzeba zgłosić

Rodzice mający trójkę dzieci chcą się ubiegać o świadczenia na nowy okres zasiłkowy. Ich matka w 2012 r. nie osiągała żadnych dochodów, ale od 15 lipca została zatrudniona na pół etatu. Czy składając wniosek o wsparcie, musi też poinformować o tym gminę?
Osoby starające się o świadczenia powinny pamiętać, że aktualizacja ich sytuacji dochodowej po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy dotyczy nie tylko przypadków związanych z ich utratą, ale też uzyskaniem. Wówczas kwota takiego zarobku z 2012 r., czyli tego, który jest rokiem bazowym dla obecnie ubiegających się o wsparcie, jest powiększana o kwotę osiągniętego dochodu z miesiąca następującego po miesiącu, w którym to nastąpiło, i pod warunkiem że rodzic dalej go otrzymuje w momencie ustalania prawa do świadczeń rodzinnych. Grupa dochodów, które są traktowane jako dochód uzyskany, jest taka sama jak w sytuacji ich utraty. Będzie to więc m.in. podjęcie pracy, zakończenie urlopu wychowawczego oraz rozpoczęcie lub wznowienie działalności gospodarczej. Wyjątek dotyczy świadczeń alimentacyjnych, które przestają przysługiwać po śmierci zobowiązanego do ich płacenia rodzica.
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 24 i art. 5 ust. 4b ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).