Od stycznia 2013 r. jestem na urlopie wychowawczym i są za mnie opłacane składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne, gdyż złożyłam oświadczenie u pracodawcy, że nie mam innych tytułów do ubezpieczeń. Moja umowa o pracę kończy się z końcem sierpnia. Czy w takim przypadku z urlopu wychowawczego będę mogła w dalszym ciągu podlegać ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu? Moja córka ma rok, a mój mąż jest pracownikiem.
Na urlopie wychowawczym może przebywać osoba, która w dalszym ciągu jest pracownikiem. Oznacza to, że gdy umowa o pracę zostanie rozwiązana, to automatycznie ustanie podleganie ubezpieczeniom z urlopu wychowawczego. Oczywiście nie ma przeszkód, aby pracodawca zawarł z panią kolejną umowę o pracę i od 1 września ponownie udzielił urlopu wychowawczego. Wówczas od 1 września 2013 r. w dalszym ciągu będzie pani podlegała ubezpieczeniom z urlopu wychowawczego. Nowe przepisy nie będą miały wówczas zastosowania.
Jeżeli jednak kolejna umowa o pracę nie zostanie zawarta, to od 1 września z urlopu wychowawczego nie będzie pani podlegała żadnym ubezpieczeniom z uwagi na to, że z tym dniem nastąpi utrata statusu pracownika. Pracodawca złoży do ZUS formularz ZUS ZWUA i 1 września wyrejestruje panią z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego.
W takiej sytuacji na podstawie przepisów które zaczną obowiązywać od 1 września 2013 r., może pani być objęta od tego dnia ubezpieczeniem z tytułu opieki. Jednak z uwagi na to, że nie są spełnione warunki określone w art. 6a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (w brzmieniu obowiązującym od 1 września) będzie pani mogła z tytułu sprawowania opieki podlegać tylko ubezpieczeniu emerytalnemu. Składka ta będzie naliczana od kwoty 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, tj. 1200 zł i będzie finansowana przez ZUS. W tym celu należy złożyć wniosek do ZUS, przy czym aby podlegać ubezpieczeniu od 1 września, wniosek można złożyć jeszcze w sierpniu.
Z tytułu opieki nie będzie pani natomiast podlegała ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ubezpieczeniu temu podlegają wyłącznie osoby, które w związku z opieką podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wobec tego do ubezpieczenia zdrowotnego (przy złożeniu, że nie zostanie zawarta kolejna umowa o pracę) powinna zostać pani zgłoszona przez męża jako członek rodziny. W tym celu mąż powinien złożyć stosowny wniosek u swojego pracodawcy, który prześle do ZUS formularz ZUS ZCNA i zgłosi panią do ubezpieczenia zdrowotnego jako członka rodziny.
Podstawa prawna
Art. 6a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) – w brzmieniu obowiązującym od 1 września.