Niedawno zmarł mój mąż, który razem z emeryturą z KRUS pobierał świadczenia kombatanckie. Razem mieliśmy czym się rządzić. Teraz, gdy zostałam sama, z trudem opłacam niezbędne rachunki – żali się pani Leokadia. – Czy jako wdowa mam prawo do jakichkolwiek świadczeń po mężu? Gdzie mam się w tej sprawie zwrócić i czy wiąże się to z opłacaniem składek? – pyta.
Pani Leokadia nie może pobierać dodatku kombatanckiego, jednak ma prawo do kilku innych świadczeń jako wdowa po kombatancie, pod warunkiem że jest jednocześnie emerytką lub rencistką. Należą jej się ryczałt energetyczny i dodatek kompensacyjny.
Ryczałt energetyczny dla wdów (wdowców) po kombatantach wynosi 50 proc. taryfowych opłat za korzystanie z energii elektrycznej, gazowej i cieplnej na cele domowe. Jego wysokość ustala kierownik Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Obecnie jest to 165,71 zł. Z kolei dodatek kompensacyjny stanowi 15 proc. wysokości dodatku kombatanckiego – obecnie 30,52 zł.
Oba świadczenia wypłacane są razem z emeryturą, zaś wniosek o ich przyznanie składa się do Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (ul. Żurawia 3/5, 00-503 Warszawa). Można też zrobić to za pośrednictwem organizacji kombatanckiej, ale wtedy procedura przyznania zapewne się przedłuży.
Do wniosku (do ściągnięcia ze strony internetowej urzędu – www.udskior.gov.pl) dołącza się odpis aktu zgonu małżonka, dowód posiadania statusu emeryta lub rencisty (np. legitymację emeryta lub odcinek emerytury z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych), jedną aktualną fotografię legitymacyjną (opisaną na odwrocie imieniem, nazwiskiem i datą urodzenia) oraz kopię dowodu osobistego.
Wszystkie kopie dokumentów powinny być poświadczone za zgodność z oryginałem. Poświadczenia może dokonać notariusz, urząd administracji rządowej lub samorządowej, upoważniony przedstawiciel stowarzyszenia kombatanckiego. Z kolei osoby działające przez pełnomocników powinny dołączyć odpowiednie pełnomocnictwo.
Przyznanie świadczeń nie jest uzależnione od zapisania się do stowarzyszenia kombatanckiego. Tak więc nie ma konieczności opłacania składek.
Wdowa (wdowiec) po kombatancie ma też prawo do ulgi w wysokości 37 proc. w komunikacji krajowej przy przejazdach: – 1 i 2 klasą pociągów osobowych i pośpiesznych oraz w 2 klasie pozostałych pociągów (tylko bilety jednorazowe), – autobusami w komunikacji zwykłej i przyspieszonej (tylko bilety jednorazowe).
Podstawa prawna
Art. 20 ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 400).